HPV چیست؟
HPV گروه بسیار رایجی از ویروس هایی است که از طریق جنسی به افراد دیگر منتقل می شوند. انواع مختلفی از HPV وجود دارد که برخی از آنها را “پرخطر” مینامند زیرا با ایجاد سرطانهایی مانند سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، سرطانهای تناسلی و سرطانهای سر و گردن مرتبط هستند. انواع پرخطر HPV را می توان در بیش از 99 درصد از سرطان های دهانه رحم یافت.همچنین ارتباط معنی داری بین HPV و برخی از سرطان های مقعد ، تناسلی و سرطان های سر و گردن وجود دارد. انواع دیگر HPV می توانند باعث ایجاد شرایطی مانند زگیل شوند. عفونتهای HPV معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمیکنند و بیشتر افراد نمیدانند که آلوده هستند.
انواع مختلف HPV چیست و چه کاری انجام می دهد؟
بیش از 100 نوع مختلف HPV وجود دارد و حدود 40 نوع آن بر ناحیه تناسلی تأثیر می گذارد. HPV بسیار شایع است و می تواند از طریق هر نوع تماس جنسی با فرد دیگری که قبلاً به آن مبتلا شده است، منتقل شود. اکثر افراد در مقطعی از زندگی خود به عفونت HPV مبتلا می شوند و سیستم ایمنی بدن آنها به طور طبیعی و بدون درمان ویروس را از بین می برد، اما برخی از افراد مبتلا به یک نوع پرخطر HPV قادر به پاکسازی آن نیستند. HPV با گذشت زمان می تواند باعث رشد غیر طبیعی بافت و همچنین تغییرات دیگری شود که در صورت عدم درمان می تواند منجر به سرطان شود. انواع پرخطر HPV با انواع مختلف سرطان مرتبط هستند، از جمله:
سرطان دهانه رحم
سرطان واژن
سرطان فرج
سرطان مقعد
سرطان آلت تناسلی مردان
برخی از سرطان های سر و گردن
عفونت با انواع دیگر HPV ممکن است باعث مشکلات دیگری شود از جمله :
زگیل تناسلی ( رشد کوچک یا تغییرات پوستی در ناحیه تناسلی یا مقعدی یا اطراف آن ) که شایع ترین عفونت مقاربتی ویروسی (STI) در بریتانیا هستند
زگیل های پوستی ( در نواحی غیر از ناحیه تناسلی)
زگیل روی حنجره یا تارهای صوتی (پاپیلوم حنجره)
واکسن HPV چگونه کار می کند؟
گارداسیل نوعی واکسن HPV است که از سال 2012 در برنامه واکسیناسیون سیستم بهداشتی کشور انگلیس استفاده می شود. گارداسیل 9 در برابر 9 نوع HPV محافظت ایجاد می کند: تایپ های 6، 11، 16، 18، 31، 33، 45، 52 و 58. در بین آنها، تایپ های 16 و 18 علت اکثر سرطان های دهانه رحم در بریتانیا (بیش از 80٪) است و تایپ های 31، 33، 45، 52 و 58 باعث بیش از 15 درصد سرطان های دهانه رحم می شوند. این تایپ هایHPV همچنین باعث بیشتر سرطان های مقعد و برخی از سرطان های ناحیه تناسلی و سر و گردن می شود. تایپ های 6 و 11 HPV باعث حدود 90 درصد زگیل های تناسلی می شوند، بنابراین استفاده از گارداسیل 9 به محافظت از دختران و پسران در برابر سرطان و زگیل تناسلی کمک می کند.
واکسیناسیون HPV شخص را در برابر سایر عفونت های مقاربتی مانند کلامیدیا محافظت نمی کند و مانع باردار شدن دختران نمی شود، بنابراین حفظ رابطه جنسی ایمن بسیار اهمیت دارد.
چرا واکسن HPV در سنین پایین تزریق می شود؟
عفونت های HPV می توانند از طریق هر تماس پوستی منتقل شوند و معمولا در انگشتان، دست ها، دهان و اندام تناسلی دیده می شوند. این بدان معنی است که ویروس می تواند از طریق هر نوع فعالیت جنسی از جمله لمس کردن، منتقل می شود. اگر دختران و پسران جوان ، قبل از تماس با HPV (به عبارت دیگر، قبل از شروع فعالیت جنسی) واکسن HPV را دریافت کرده باشند، واکسن می تواند در آنها محافظت بهتری در برابر بیماری ایجاد کند.
اکثر افراد واکسینه نشده در طول زندگی خود به نوعی از HPV آلوده می شوند. این ویروس معمولاً هیچ آسیبی ندارد زیرا سیستم ایمنی فرد عفونت را پاک می کند. اما گاهی اوقات عفونت سال ها در بدن باقی می ماند و پس از مدت ها ممکن است شروع به ایجاد آسیب کند.
واکسن HPV چگونه تزریق می شود؟
واکسن HPV به صورت 2 تزریق در بازو با فاصله حداقل 6 ماه تزریق می شود. مهم است که هر دو دوز واکسن را دریافت کنید تا به درستی ایمنی ایجاد شود. اگر تزریق واکسیناسیون علیه HPV در سنین نوجوانی انجام نگرفته باشد، شخص می تواند تا 25 سالگی آن را ترزیق نماید.
واکسن HPV چه مدت ایمنی ایجاد می کند؟
مطالعات نشان داده اند که این واکسن حداقل 10 سال در برابر عفونت HPV محافظت می کند، اگرچه کارشناسان انتظار دارند که محافظت برای مدت طولانی تری باقی بماند. اما از آنجایی که واکسن HPV در برابر همه انواع HPV که می توانند باعث سرطان دهانه رحم شوند محافظت ایجاد نمی کند، مهم است که همه زنانی که واکسن HPV دریافت می کنند پس از رسیدن به سن 25 سالگی غربالگری منظم دهانه رحم را انجام دهند.
اهمیت انجام تست غربالگری HPV
در آزمایشHPV، آزمایشگاه بدنبال DNA ویروس HPV در سلول های دهانه رحم شما می باشد. انواع خاصی از HPV احتمال بیشتری برای ایجاد سرطان دهانه رحم دارند. آزمایش HPV می تواند به پزشک شما بگوید که آیا شما HPV دارید و اگر مبتلا هستید ، به کدام تایپ HPV آلوده اید. در طول آزمایش HPV، پزشک یا پرستار یک اسپکولوم (ابزاری که به پزشک یا پرستار کمک میکند دهانه رحم شما را ببیند) را در واژن قرار میدهد و از یک برس نرم برای جمعآوری سلولها از بیرون دهانه رحم استفاده میکند. پزشک یا پرستار سلول ها را روی یک لام شیشه ای یا در یک ظرف کوچک قرار می دهد و آنها را برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد. اگر پزشک یا پرستار آزمایش HPV را تجویز کند، سلول های گرفته شده برای تست پاپ اسمیر نیز بطور همزمان برای HPV آزمایش می شوند (به نام آزمایش همزمان).
برای آماده شدن برای تست پاپ یا HPV لازم نیست کار خاصی انجام دهید. قبل از انجام تست پاپ اسمیر یا HPV نباید دوش واژینال بگیرید. اکثر پزشکان به دلایل زیادی دوش واژینال را به جز شستشو قسمت بیرونی واژن با آب توصیه نمی کنند. همچنین نباید چیزی داخل یا اطراف واژن خود قرار دهید تا آن را تمیز کنید.
شما می توانید تست پاپ اسمیر یا HPV را در طول قاعدگی انجام دهید اما بهتر است آزمایش را برای زمانی برنامه ریزی کنید که در دوران پریود نباشید. شدت جریان خون قاعدگی شما ممکن است بر نتایج آزمایش پاپ اسمیر یا HPV تأثیر بگذارد.
تست پاپ اسمیر برای یافتن بیماری های مقاربتی استفاده نمی شود. تست پاپ اسمیر برای یافتن سلول های غیر طبیعی که ممکن است باعث سرطان دهانه رحم می شوند، استفاده می شود. اگر می خواهید آزمایش STI انجام دهید، باید از پزشک خود بخواهید که از شما برای بیماری های مقاربتی نمونه گیری کند. اگر به پزشک خود بگویید که میخواهید برای سایر بیماریهای مقاربتی آزمایش شوید، پزشک میتواند نمونههایی از مایعات دهانه رحم شما را برای آزمایش بیماریهای مقاربتی رایج مانند کلامیدیا و سوزاک جمعآوری کند.
سرطان دهانه رحم یکی از علل اصلی مرگ و میر زنان در سراسر جهان است. مطالعات نشان داده که آزمایشهای مبتنی بر DNA برای ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) نسبت به سایر روشهای غربالگری رایج امروزی که هدف آنها شناسایی و پیشگیری از سرطان های دهانه رحم است، مؤثرتر می باشد. در آخرین راهنمای منتشر شده از طرف سازمان جهانی بهداشت (WHO) به نام “راهنمای WHO برای غربالگری و درمان ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم به منظور پیشگیری از سرطان دهانه رحم” استفاده از آزمایش HPV مبتنی بر DNA یا همان HPV PCR به عنوان اولین روش غربالگری توصیه شده است.
در سال 2020، بیش از 600000 زن در سراسر جهان به سرطان دهانه رحم مبتلا شدند و حدود 342000 زن بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند. به لطف غربالگری و به ویژه با استفاده از آزمایشهای جدید مبتنی بر HPV DNA ، سرطان دهانه رحم میتواند پیشگیری یا در مراحل اولیه شناسایی و درمان شود و می توان بدین ترتیب از این مرگ ها جلوگیری کرد.
WHO در جدیدترین توصیه های خود برای غربالگری و درمان سرطان دهانه رحم ، آزمایش های HPV مبتنی بر DNA را کارآمدتر از آزمایش های مبتنی بر سیتولوژی می داند ، به ویژه برای کشورهای با درآمد کم و متوسط. آزمایشهای مبتنی بر DNA در پیشگیری از سرطان دهانه رحم مؤثرتر از روشهایی است که امروزه در اروپا و معمولاً بر اساس سیتولوژی استفاده میشود. بر خلاف آزمایشهایی که به بازرسی بصری متکی هستند، آزمایش مبتنی بر DNA کمتر مستعد خطاهای انسانی است.
انجام منظم غربالگری در مواردی که تست سرطان دهانه رحم زن و یا تست HPV مثبت می شود بسیار پر اهمیت است زیرا اگر تشخیص با استانداردهای با کیفیت بالا انجام نشود، درمان فرد نیز با اختلال مواجه می شود .
در سال 2020، سازمان جهانی بهداشت استراتژی جهانی برای تسریع از بین بردن سرطان دهانه رحم را راه اندازی کرد. اهداف این استراتژی تا سال 2030 عبارتند از:
• واکسینه کردن 90 درصد از دختران واجد شرایط علیه HPV؛
• غربالگری 70 درصد از زنان واجد شرایط ( برای درمان موثر 90٪ از کسانی که تست غربالگری مثبت یا ضایعه دهانه رحم دارند)
تست پاپ اسمیر می تواند زندگی شما را نجات دهد. می تواند سلول های سرطانی دهانه رحم را زودتر پیدا کند. در صورت تشخیص زودهنگام بیماری، شانس درمان موفقیت آمیز سرطان دهانه رحم بسیار زیاد است. تست پاپ اسمیر همچنین می تواند سلول های غیرطبیعی دهانه رحم را قبل از تبدیل شدن به سرطان (پیش سرطانی) پیدا کند. حذف این سلول های پیش سرطانی در بیش از 95 درصد مواقع از سرطان دهانه رحم پیشگیری می کند.
آزمایش HPV می تواند اطلاعات بیشتری در مورد سلول های دهانه رحم به پزشک بدهد. به عنوان مثال، اگر تست پاپ اسمیر سلولهای دهانه رحم غیرطبیعی را نشان دهد، آزمایش HPV میتواند نشان دهد که آیا شما دارای نوعی از HPV هستید که باعث سرطان دهانه رحم میشود یا خیر.
زنان 21 تا 65 ساله باید آزمایش پاپ اسمیر را به عنوان بخشی از مراقبت های بهداشتی روتین انجام دهند. حتی اگر در حال حاضر از نظر جنسی فعال نیستید، واکسن HPV را دریافت کرده اید، یا یائسگی را پشت سر گذاشته اید، باز هم نیاز به آزمایش پاپ اسمیر منظم دارید.
شما می توانید شانس ابتلا به سرطان دهانه رحم را به روش های مختلفی کاهش دهید:
به طور منظم آزمایش پاپ اسمیر انجام دهید. آزمایش پاپ اسمیر به طور منظم به پزشک کمک می کند تا تغییرات سلولی را پیدا کند و سلول های ناسالم را قبل از تبدیل شدن به سرطان درمان کند.
آزمایشات پاپ اسمیر و HPV را به طور منظم با هم یا آزمایش HPV به تنهایی انجام دهید (اگر بین 30 تا 65 سال سن دارید). پزشکان انجام آزمایش HPV یا آزمایش همزمان (تست پاپ و HPV با هم) را برای اکثر زنان بین 30 تا 65 سال توصیه می کنند.
منابع :
https://www.nhs.uk
https://www.womenshealth.gov
https://www.euro.who.int
ترجمه : یاسمن حسنی
اردیبهشت 1401