ابتلا به هرپس ویروس (تبخال)، چه از راه دهان و چه از ناحیه تناسلی، می­تواند آزار دهنده باشد. ابتلا به ویروس خواه با بروز علائم و یا بدون آن همواره با این نگرانی همراه است که ویروس به وسیله ما به دیگران منتقل شود. تبخال می­تواند انواع مختلفی از علائم جسمی و روانی را ایجاد کند. متداول­ترین دارویی که این روزها برای درمان تبخال استفاده می­شود، داروهای ضد ویروس خوراکی مانند والاسیکلوویر است .به طور کلی، این داروها باید در اولین مواجهه با تب­خال، بعنوان اولین خط درمان استفاده شود.

آیا می توان از مکمل­ها و ویتامین­ها جهت درمان تبخال استفاده کرد؟

در حال حاضر، هیچ درمان قطعی برای تبخال وجود ندارد. تبخال یک عفونت مادام العمر است که فقط علائم آن قابل درمان است و ویروس تا پایان عمر در بدن فرد مبتلا باقی خواهد ماند و این بدان معناست که در هیچ صورتی نباید هرگونه ادعای تولید کنندگان مکمل­های دارویی را مبنی بر ساخت محصولاتی که تبخال را درمان می­کنند، باورر کرد. همچنین لازم به یادآوری است که ویتامین­ها، مکمل­ها و سایر محصولات طبیعی به اندازه داروهای ضد ویروسی مانند والاسیکلوویر در درمان تبخال موثر نیستند. بنابراین اگر مبتلا به تبخال هستید بهترین کار استفاده از داروهای ضد ویروس به عنوان اولویت اول و سپس ویتامین­ها و مکمل­ها به عنوان خط دفاعی دوم است. با وجود اینکه، برخی از ویتامین­ها، مواد معدنی و سایر مکمل­های دارویی ممکن است در درمان تبخال موثر باشند. اما نباید این نکته را فراموش کرد که بین درمان ویروس و بهبود کامل آن تفاوت زیادی وجود دارد.

کمبود ویتامین ممکن است بر تبخال تأثیر بگذارد.

اطلاعات علمی نشان می دهد که کمبود برخی از ویتامین­ها و مواد معدنی می توانند بر سیستم ایمنی بدن تأثیر منفی بگذارند. به عنوان مثال، در برخی مطالعات، کمبود عناصر مغذی مانند روی و سلنیوم با ضعف سیستم ایمنی بدن ارتباط نشان می دهد و این بدین معنی است که اگر کمبود ویتامین یا ماده معدنی خاصی داشته باشید، احتمال ضعف سیستم ایمنی بدن وجود دارد.

ویروس تبخال معمولا دارای تظاهرات اولیه است، که ممکن است چندین هفته ادامه داشته باشد. هنگامی که بدن پاسخ ایمنی خود را شروع می کند، ویروس به گانگلیون­های عصبی رفته و در آنجا به حالت خاموش (خفته) باقی می ماند. سیستم ایمنی ضعیف باعث می شود که خطر بروز مجدد ویروس بیشتر شود و خطر ابتلا به تبخال دهانی یا تناسلی را افزایش دهد. بنابراین اگر مبتلا به HSV-1 یا HSV-2 هستید بر روی حفظ سلامت و عملکرد مناسب سیستم ایمنی خود تمرکز کنید، مخصوصا اگر علائم ابتلا به ویروس را دارید.

جهت حفظ سیستم ایمنی بر کدام ویتامین ها باید تمرکز کرد؟

سه ویتامین که بیشترین ارتباط را با یک سیستم ایمنی بهینه و سالم دارند ویتامینC ،B6 و E هستند. شما می توانید این سه ویتامین را در اکثر مکمل­های مولتی ویتامین پیدا کنید، به این معنی که نیازی به خرید چند محصول برای مصرف روزانه نیست. بعلاوه هر سه ویتامین ذکر شده در انواع غذاهای سالم نیز یافت می شوند که برخی از آنها در زیر لیست شده اند:

• ویتامین C تقریبا در همه میوه­ها وجود دارد، از مرکبات گرفته تا انواع توت­ها، خربزه و همچنین در سبزیجاتی مانند کلم بروکلی و سبزیجات برگ تیره.
• ویتامین B6 در بیشتر غذاهای غنی از پروتئین مانند گوشت گاو و گوسفند، خوک، مرغ و ماهی، غلات سبوس دار، برنج قهوه­ای، تخم مرغ و دانه­های سویا یافت می شود.
• ویتامین E در انواع سبزیجات و مغزها مانند بادام، تخمه آفتابگردان، جوانه گندم، سیب زمینی شیرین، آووکادو و اسفناج یافت می­شود.

سیر، روی، ال لیزین و سایر مکمل­ها

سایر مواد مغذی که در تقویت و حفظ سیستم ایمنی بدن شما نقش دارند شامل سیر و گلدن سیل (goldenseal) است. سیر حاوی ترکیبات گوگردی تقویت کننده سیستم ایمنی مانند آجوئن (ajoene) وآلیسین (allicin) است. گلدن سیل نیز یک گیاه طبیعی است که ممکن است دارای خواص ضد ویروسی باشد. هر دو ماده به عنوان مکمل­های ارزان قیمت در دسترس هستند.

مکمل دیگری که با سلامت ایمنی مرتبط است، روی است. سطح طبیعی روی برای حفظ ایمنی بدن مهم است. یک مطالعه نشان می دهد که کمبود روی ارتباط نزدیکی با اختلالات اساسی سیستم ایمنی بدن دارد. روی همچنین به عنوان گزینه­ای جهت درمان موضعی تبخال در حال مطالعه است. در یک مطالعه جدید در سال 2013، محققان دریافتند که استفاده موضعی از سولفات روی باعث کاهش عود تبخال در یک گروه آزمایشی کوچک شده است.

تحقیقات امیدوار کننده است اما با این حال نمی­توان بطور قطعی گفت که روی مزایای خاصی در درمان تبخال دارد. روی مانند سیر، گیاه گولدن سیل و اکثر ویتامین­ها، به عنوان مکمل ارزان قیمت به طور گسترده­ در دسترس می باشد.

یکی دیگر از محبوب­ترین مکمل­ها جهت درمان تبخال L-lysine است. ال-لیزین (معروف به لیزین) یک اسید آمینه ضروری در بدن است که به انسداد آرژنین (اسید آمینه حیاتی برای کاتالیز کردن زخم های تبخالی) کمک می کند تا به روده­ها راه پیدا کند. این ماده در بیشتر پروتئین­ها مانند گوشت گاو، مرغ، گوشت خوک و دانه­های سویا یافت می شود، اما به صورت مکمل نیز می­توان آن را مصرف کرد.

ویتامین­ها و مکمل­ها در مقابل داروهای ضد ویروس

در حالی که ویتامین­ها مواد معدنی و سایر مکمل­های سلامتی می توانند در تقویت سیستم ایمنی بدن و کنترل علائم تبخال نقش داشته باشند، مهم است که اثرات آنها را مد نظر دشته باشید. در حال حاضر، شواهد موجود در مورد تاثیر موادی از قبیل روی، سیر و گیاه گولدن سیل بر روی تبخال بسیار محدود است و این موارد بیشتر با بهبودهای ناچیز در سلامت ایمنی بدن مرتبط هستند، بهبودهایی که باعث می شود استفاده از آنها قابل تأمل باشد، اما مطمئنا درمان­­ قطعی نیستند. از طرف دیگر، داروهای ضد ویروسی مانند والاسیکلوویر (والترکس)، آسیکلوویر و فامسیکلوویر برای درمان تبخال از نظر علمی ثابت شده هستند و خطر گسترش تبخال دهانی (HSV-1) یا تبخال دستگاه تناسلی (HSV-2) را به طور قابل توجهی در افراد کاهش می دهد. به همین ترتیب، بهتر است به جای خط اصلی دفاعی ، به مکمل ها ، مواد معدنی و ویتامین های ضد تبخال فکر کنید.