آزمایش خون از مهم ترین راه هایی است که می توان جهت ارزیابی سلامت بدن و سیستم ایمنی آن را به کار گرفت.
با استفاده از آزمایش خون می توان از ابتلا به انواع بیماری ها پیشگیری کرد.
آزمایش خون اطلاعات جامعی از سلول های خونی ارائه می دهد و باید بررسی آنها توسط آزمایشگاه های معتبر صورت بگیرد تا نتیجه ای قابل اطمینان و دقیقی را ارائه نماید.
پزشک با بررسی خون بیمار، وجود هرگونه بیماری، عفونت، غلظت، کم خونی و التهاب را مشخص می کند و از طریق آن اندام های مختلف بدن ارزیابی می نماید.
از مهم ترین کاربرد های آزمایش خون می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بررسی کردن وضعیت کلی بدن
- بررسی کردن احتمال وجود عفونت در بدن
- بررسی کردن عملکردی که ارگان های مختلف بدن دارند
چگونگی انجام آزمایش خون
خون گرفتن جهت انجام دادن آزمایش خون، از طریق خون موجود در ورید ها صورت می گیرد و این کار توسط فلبوتومیست انجام می شود.
برای اینکه خونگیری انجام شود ابتدا کارشناس فلبوتومیست دست های خود را با آب و صابون به خوبی می شوید و ضد عفونی می کند.
سپس دستکش بر دست کرده و نوار کششی و لاستیکی که به آن تورنیکت می گویند را در محل انجام خونگیری بسته (که بیشتر قسمت بازو است) با پیدا کردن رگ، ناحیه مورد نظر را الکل زده و سپس سوزن کوچک را در ورید قرار می دهند.
زمانی که خون از سوزن جاری گردید و در داخل سرنگ جمع شد، تورنیکت را باز کرده و فشار کمی به ناحیه خونگیری وارد می کنند.
پروسه انجام خونگیری چقدر زمان می برد؟
زمانی که رگ ها و ورید های مراجعه کننده به خوبی قابل مشاهده باشد روند انجام خونگیری سریع بوده و بین ۵ دقیقه الی ۱۰ دقیقه طول می کشد.
اما بعضی مواقع پیدا کردن رگ جهت خونگیری دشوار بوده و مدت زمان بیشتری طول می کشد.
مواردی چون کم آب بودن بدن، تجربه ناکافی فلبوتومیست و همچنین اندازه ای که ورید ها دارند باعث می گردد سرعت خونگیری طولانی تر شود.
زمان ارائه نتایج آزمایشات خون
آزمایشات خون بسیار متنوع بوده و هر کدام از آنها نیاز به مدت زمانی جهت ارائه نتیجه دارند. رایج ترین این آزمایشات و مدت زمان ارائه نتیجه آنها به قرار زیر است:
آزمایش CBC یا شمارش کامل سلول های خونی
از طریق آزمایش CBC، گلبول سفید، گلبول قرمز و پلاکت ها مورد بررسی و شمارش قرار می گیرد و نتایج حاصل از بررسی آنها طی ۲۴ ساعت آماده شده و قابل ارائه می باشد.
آزمایشات پنل لیپیدی
از طریق آزمایشات این پنل مقدار کلسترول خون مشخص شده و HDL (لیپوپروتئین با چگالی بالا) و LDL ( لیپوپروتئین با چگالی کم) مورد بررسی قرار می گیرد.
نتایج حاصل از این آزمایش نیاز به مدت زمان ۲۴ ساعته جهت آماده شدن دارند.
آزمایشات پنل متابولیکی پایه
از طریق این آزمایش الکترولیت های خون و اجزائی که دارند چون کلسیم، سدیم، پتاسیم, دی اکسید کربن، کراتینین و … بررسی می شود.
این آزمایش، جزو آزمایش خون ناشتا می باشد و نتیجه آنها طی ۲۴ ساعت آماده می گردد.
آزمایشات پنل متابولیکی کامل
پنل متابولیکی کامل علاوه بر موارد پنل متابولیکی پایه، تست های کبدی چون بیلی روبین، ALT، AST و ALP و همچنین پروتئین کل و آلبومین را شامل می شود و بیشتر جهت آزمایشات تکمیلی توسط پزشک تجویز می شوند.
نتایج انجام این آزمایشات طی یک الی سه روز آماده می شود.
آزمایش آنتی بادی یا Ab
قسمت مهمی از سیستم ایمنی بدن را آنتی بادی ها تشکیل داده اند که دارای جنس پروتئین های ایمونوگلوبولین است و بدن فرد را در مقابل هرگونه ماده شیمیایی، ویروس ها و باکتری ها محافظت می نماید.
انواع آنتی بادی ها شامل IgM ،IgG ،IgA وIgE بوده که با استفاده از نمونه خون مقدار آنها در بدن مشخص می شود.
آماده شدن نتایج حاصل از این تست نیاز به مدت زمان یک الی دو روزه دارد.
آزمایشات پنل تیروئید
آزمایشات پنل تیروئید هورمون تیروئید داخل خون را بررسی می کند.
از طریق این آزمایش TSH، T3 و T4 ارزیابی شده و اختلالاتی چون کم کاری تیروئید و پر کاری تیروئید مشخص می گردد.
نتایج حاصل از انجام این تست طی یک الی دو روز آماده می شود و برای پزشک ارسال می گردد..
آزمایش بارداری
آزمایش بارداری به دو صورت کمی و کیفی انجام می شود.
نتایج نوع کیفی آن که فقط باردار شدن یا نشدن را نشان می دهد خیلی زود آماده می شود.
اما نوع کمی این آزمایش مقدار گنادوتروپین جفتی انسانی در خون را نشان داده که در زمان بارداری در بدن مادر باردار تولید می گردد.
نتایج حاصل از این آزمایش طی دو الی سه روز آماده می شود.
آزمایشات مربوط به بیماری های مقاربتی
آزمایشات مربوط به HIV طی ۱۰ الی ۲۰ دقیقه آماده می شود اما نتایج آزمایشات مربوط به بیماری هایی چون هپاتیت، بیماری سفلیس و هرپس نیاز به مدت زمان یک الی دو هفتگی جهت آماده شدن دارد.
آزمایشات مربوط به سرطان
آزمایشات خون متنوعی جهت بررسی ابتلا به سرطان، وجود دارد که با توجه به نوع سرطان تست خون مورد نظر مشخص می گردد.
برای انجام آزمایش سرطان خون نیاز به مدت زمان چند روزه تا چند هفته ای است تا نتیجه مورد نظر حاصل گردد.
آزمایش پنل قدرت لخته شدن خون
لخته شدن خون در بدن فرایند مهمی است که اگر به خوبی انجام نشود به بدن آسیب وارد می کند.
زمانی که زخمی در بدن ایجاد می شود باید خون لخته شود تا از خونریزی زیاد جلوگیری شود در غیر این صورت جلوی خونریزی گرفته نمی شود.
گاهی مواقع نیز ایجاد لخته خون در شریان ها می تواند مشکلات بسیار جدی را برای شخص به همراه داشته باشد و باعث مسدود شدن شریان می گردد.
با استفاده از آزمایشات این پنل می توان از ایجاد لخته خون پیشگیری کرده یا وجود آن را تشخیص داد.
نتایج آزمایشات لخته خون طی چند روز در دسترس پزشک قرار می گیرد اما گاهی مواقع ممکن است، مدت طولانی تر شود.
آزمایش خون اورژانسی
آزمایش خون را جهت دسترسی سریع به نتایج، تشخیص و درمان پزشکی تجویز می کنند که برای انجام آن نمونه خونی را از ورید شخص بیمار جمع آوری کرده و آزمایشات لازم را روی آن انجام می دهند.
برای اینکه آزمایش خون اورژانسی انجام شود تکنسین آزمایشگاه، خون را جمع آوری کرده و در سریع ترین زمان ممکن آن را مورد آزمایش قرار می دهد.
نتیجه حاصل شده از این آزمایشات طی یک الی دو ساعت آماده می شود، البته برخی آزمایشات ممکن است نیاز به مدت زمان بیشتری جهت بررسی داشته باشند.
آماده شدن نتایج انجام آزمایش چکاب چقدر زمان می برد؟
زمان آماده شدن نتایج آزمایشات چکاب با توجه به نوع آزمایش از چند دقیقه تا چند هفته زمان می برد.
از رایج ترین تست های چکاب که انجام می شود می توان تست CBC، چربی خون، تیروئید، بارداری و بیماری های مقاربتی را نام برد.
خونگیری جهت انجام این آزمایشات طی ۵ دقیقه انجام می شود و مدت زمان آماده شدن نتایج آنها متغیر است.
