آزمایش کراتین خون یکی از ابزارهای کاربردی برای ارزیابی عملکرد کلیه است.

کلیه ها نقش بسیار مهمی در تصفیه خون و حذف مواد زائد از بدن دارند.

کراتین یک محصول متابولیسمی است که به طور طبیعی در بدن تولید می‌شود و سطح آن در خون نشان می دهد که کلیه ها در سلامت کامل هستند یا خیر.

زمانی که کراتین در بدن تجزیه می‌شود کراتینین به عنوان یک ماده شیمیایی در خون موجود می‌شود که حاصل از تجزیه کراتین بوده به عنوان پروتئینی در عضلات به وجود می آید.

میزان تولید کراتینین در بدن تقریباً ثابت است و بستگی به میزان توده عضلانی افراد دارد.

کراتینین از طریق خون به کلیه ها منتقل می‌شود و از آنجا از بدن دفع خواهد شد.

به همین دلیل سطح کراتین در خون می تواند مستقیماً نشان دهنده عملکرد کلیه ها باشد.

همانطور که گفته شد آزمایش کراتین خون ابزاری برای تشخیص و مدیریت بیماری های کلیوی است.

معمولاً این آزمایش خون به کسانی توصیه می‌شود که در معرض بیمار کلیوی قرار می گیرند و باید به طور منظم سطح کراتینین در بدن آنها بررسی شود.

با انجام این آزمایش متخصصان می توانند به حفظ سلامت کلیه ها و بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کرده و در صورتی که با موارد مشکوک مواجه شوند از آسیب های بیشتر جلوگیری خواهد شد.

حتی در صورتی که نوسان قابل توجه در میزان کراتینین وجود داشته باشد با درمان به موقع می توان به عملکرد بهتر کلیه ها کمک کرد و از آسیب ها و اختلالات گسترده جلوگیری نمود.

کاربرد آزمایش کراتین

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که با وجود علائم خاصی که در سیستم ادراری تجربه می کنید به پزشک مراجعه کرده و متخصصان از شما می خواهند که آزمایش کراتین را انجام دهید.

مهمترین کاربرد آزمایش کراتینین تشخیص بیماری های کلیوی است، این آزمایش به طور تخصصی میزان کراتینین خون را بررسی کرده و تاثیر قابل توجهی در تشخیص به موقع و دقیق بیماری های کلیوی دارد.

اگر با انجام این آزمایش پزشک متوجه شود که سطح کراتینین در بدن رو به افزایش است به معنای نارسای کلیوی، التهاب، عفونت و یا آسیب به بافت کلیه می باشد.

از دیگر کاربردهای آزمایش کراتین می توان به پیگیری پیشرفت بیماری اشاره کرد، این آزمایش برای کسانی که به بیماری های مزمن کلیه یا دیگر اختلالات مبتلا هستند به طور مرتب تکرار می‌شود.

اندازه گیری منظم سطح کراتینین این امکان را برای پزشکان فراهم می کند که پیشرفت بیماری ها را ارزیابی کرده و تاثیر فرایندهای درمانی را مشاهده خواهند کرد.

به همین دلیل است که این آزمایش اغلب با هدف ارزیابی اثرات درمان انجام می‌شود.

با این تکنیک ساده متخصصان متوجه خواهند شد که بیماران تحت درمان چه میزان اثرگذاری را از داروهای خاص دریافت نمودند و با پایش مرتب سطح کراتینین می توانند از درمان های جایگزین یا مکمل استفاده نمایند.

یکی از مهمترین کاربردها و اهداف انجام آزمایش کراتین برنامه ریزی برای جراحی است.

اگر سلامت کلیه ها به خطر افتاده باشد و برای درمان، بیماران نیاز به جراحی داشته باشند متخصصان با انجام این روش ارزیابی دقیقی از سلامت کلیه ها خواهند داشت.

متخصصان حاضر در آزمایشگاه خسروشاهی می توانند خطرات احتمالی حین جراحی و حتی بعد از این تکنیک درمانی را پیش بینی کنند.

روش انجام آزمایش کراتین

اگر بابت روند انجام آزمایش کراتین نگران هستید باید بدانید که این فرایند کم تهاجم در شرایطی کاملاً ایمن انجام می‌شود و هیچگونه خطر و عوارضی برای بیماران ندارد.

برای انجام آزمایش کراتینین خون نیاز به جمع آوری نمونه خون می باشد که معمولاً بعد از مراجعه به آزمایشگاه پرستار یک نمونه از خون ورید بازو را جمع آوری کرده که بسیار سریع و بدون درد انجام می پذیرد.

نمونه خون به آزمایشگاه ارسال می‌شود و با استفاده از روش های مختلف سطح کراتین اندازه گیری خواهد شد.

این آزمایش یک فرایند کاملاً معمول و پرکاربرد است، به همین دلیل نتایج در عرض چند ساعت و در مواردی در طی چند روز کاری به مراجعین ارائه می‌شود.

تفسیر نتایج آزمایش

بعد از دریافت نتیجه آزمایش کراتین خون بهتر است که مطالعه آن را به عهده متخصصان بگذارید و به هیچ عنوان از افراد غیرتخصص برای تفسیر آزمایش خون مثل نتیجه آزمایش کراتین پرس و جو نکنید.

مقدار نرمال کراتینین در خون بستگی به سن، جنسیت و وضعیت فیزیکی افراد دارد.

معمولاً این مقدار برای مردان و زنان به شرح زیر است:

• مردان ۰.۶ تا ۱.۲ mg/dl
• زنان ۰.۵ تا ۱.۱ mg/dl

اگر در نتیجه آزمایش مقدار کراتین از حد نرمال بیشتر باشد می تواند نشانه ای از نارسایی کلیه باشد.

یکی از مهمترین دلایلی که باعث افزایش سطح کراتینین در بدن می‌شود نارسایی کلیه است.

اگر آسیب حاد کلیه مانند التهاب یا عفونت اتفاق افتاده باشد می تواند باعث افزایش سطح کراتین در بدن شود.

افزایش سطح کراتینین می تواند مربوط به مسائل غده تیروئید نیز باشد.

اگر بیماران درگیر اختلالات تیروئیدی باشند احتمالاً بر سطح کراتینین تاثیر می گذارد و این مسئله در آزمایش کراتین مشخص خواهد شد.

اگر در نتیجه آزمایش اعداد و ارقام بیانگوی کاهش سطح کراتین باشد به این معناست که کاهش توده عضلانی اتفاق افتاده است.

معمولاً کسانی چنین نتیجه ای را از آزمایش کراتین دریافت می کنند که دچار بیماری های عضلانی شده باشند یا این اعداد در افراد مسن بیشتر دیده می‌شود.

زمانی که رژیم غذایی افراد کمترین میزان پروتئین را داشته باشد باعث کاهش سطح کراتینین بدن می‌شود.

به همین دلیل می توان گفت که رژیم غذایی افراد تاثیر قابل توجهی بر سطح کراتین دارد.

عوامل موثر بر نتیجه آزمایش کراتین

یکی از موضوعات بسیار مهمی که در مورد آزمایش کراتین مطرح می‌شود این است که چه عواملی می تواند باعث تغییر در نتیجه این آزمایش شود یا به نوعی باعث ایجاد نتایج غیر طبیعی گردد.

به طور معمول سن و جنسیت افراد تاثیر قابل توجهی بر میزان کراتینین بدن دارد.

معمولاً سطح کراتین در آقایان بالاتر است.

زمانی که سن افراد افزایش پیدا می کند احتمالاً سطح کراتین کاهش خواهد یافت.

از طرفی رژیم غذایی ارتباط مستقیمی با سطح کراتین دارد.

زمانی که افراد به ویژه ورزشکاران از مقدار زیاد پروتئین استفاده می کنند به دنبال آن سطح کراتین در بدن آنها افزایش پیدا می کند.

از طرفی داشتن فعالیت های ورزشی شدید و انجام فعالیت های سنگین باعث می‌شود که تولید کراتین در بدن افزایش پیدا کند.

انواع بیماری ها و شرایط پزشکی خاص برخی از بیماران می تواند بر سطح کراتینین تاثیر گذاشته و مطابق با شرایط موجود باعث افزایش یا کاهش آن شود.

بیماری های خاصی مانند دیابت، فشار خون بالا، عفونت های کلیوی و حتی بیماری های غده تیروئید مستقیماً بر سطح کراتینین تاثیر می گذارند.

برخی از انواع داروها می توانند سطح کراتین را تغییر دهند.

داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و آنتی بیوتیک ها بر عملکرد کلیه تاثیرگذار هستند.

در نتیجه به صورت غیر مستقیم باعث افزایش یا کاهش غیر طبیعی سطح کراتین خون خواهند شد.

بررسی میزان خطا در نتیجه آزمایش کراتین

یکی از مهمترین موضوعاتی که پیش از انجام آزمایشات تخصصی عنوان می‌شود اقداماتی است که می تواند در نتیجه آزمایش تاثیرگذار باشد.

زمانی که برای انجام آزمایش کراتین خون به مراکز آزمایشگاهی مراجعه می کنید مهم است که شرایط کاملاً اصولی پیش رود تا مبادا خطا در نتیجه آزمایش رخ دهد.

اگر اختلالی در فرایند نمونه گیری اتفاق بیفتد می تواند نتیجه آزمایش را به طور کامل تغییر دهد.

البته فراموش نکنید که خطا حین آزمایش نیز بسیار شایع است به همین دلیل مهم است که آماده سازی درست پیش از نمونه گیری انجام شود و تمامی نکات حین نمونه برداری خون و انتقال آن به آزمایشگاه صورت پذیرد.

برای اینکه درصد خطا در آزمایش کراتین کاهش پیدا کند بهتر است که به آزمایشگاه های معتبر مراجعه کرده تا نمونه گیری توسط پرسنل آموزش دیده انجام پذیرد.

اگر بیماران راهنمایی های لازم را دریافت کنند و برای انجام آزمایش از تجهیزات به روز و معتبر استفاده شود میزان خطا در نتیجه آزمایش کاهش خواهد یافت.