آزمایش خون چیست؟

به آزمایشی که جهت بررسی میزان سلول های موجود در خون، مواد شیمیایی داخل خون، میزان پروتئین‌ های خون و هرآنچه در خون وجود دارد، صورت می گیرد آزمایش خون می گویند.

این آزمایش جزو رایج ترین آزمایش هایی است که در داخل آزمایشگاه ها انجام میشود.

برای انجام دادن معاینات منظم  بررسی خون جزو مهم ترین بخش های معاینه محسوب می‌شود و جهت بررسی های زیر صورت می گیرد:

• برای تشخیص بیماری ها و وجود یکسری شرایط خاص
• کنترل کردن بیماری های مزمن چون کلسترول و یا دیابت
• بررسی درست کار کردن اندام ها چون کلیه، کبد، تیروئید و قلب فرد
• تشخیص خونریزی و یا وجود اختلال در لخته شدن خون
• بررسی وجود مشکل در سیستم ایمنی بدن
• بررسی میزان تاثیرگذاری روش های درمان یک بیماری

علائم اختصاری آزمایش خون

علائم اختصاری به کار رفته در آزمایش خون به شرح زیر است:

آلانین ترانس آمیناز‌ یا ALT

آنزیمی است که در داخل کبد و کلیه پیدا شده و قسمتی از آزمایشات عملکردی مربوط به کبد می باشد.

آنتی بادی ضد هسته ای و یا ANA

برای بررسی وجود اختلال خود ایمنی مورد استفاده قرار می گیرد و آن را تایید و یا زد می کند.

آلانین آمینوترانسفراز و یا AST

آنزیمی است که جهت بررسی اختلالات موجود در کبد و انجام غربالگری، مورد ارزیابی قرار می گیرد.

گازهای خون شریانی و یا ABG

برای تشخیص دادن بیماری های مربوط به ریه مورد استفاده قرار می گیرد.

آنتی بادی و یا AB

پروتئینی است که برای پاسخ دادن به آنتی ژن تولید می گردد.

هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک و یا ACTH

در مواقع وقوع استرس می توان پاسخ بدن را از طریق این هورمون بررسی کرد.

هموگلوبین و یا A1C

طی دو یا سه ماه گذشته اقدام به اندازه گیری کردن میانگین قند خون می کند.

پانل متابولیک پایه و یا BMP

وجود تعادل بین مایعات و قند ها در عملکرد کلیه را مورد اندازه گیری قرار می دهد.

غلظت الکل در خون و یا BAC

برای تعیین میزان سطح مسمومیت و بررسی میزان الکل موجود در خون انجام می‌شود.

پپتید بتا ناتریورتیک و یا BNP

جهت بررسی کردن وجود نارسایی احتقانی قلب مورد استفاده قرار می گیرد.

قند خون و یا BS

برای ارزیابی قند خون مورد استفاده قرار می گیرد و به ناشتایی‌ نیاز ندارد.

نیتروژن اوره خون و یا BUN

آزمایشی است که جهت بررسی کردن عملکرد کبد و یا کلیه مورد استفاده قرار می گیرد.

کلسیم و یا CA

میزان اندازه کلسیم خون را نشان می دهد.

شمارش کامل خون و یا CBC

میزان گلبول های سفید و قرمز خون را مشخص کرده و ناهنجاری های موجود را نشان می دهد.

کراتین فسفوکیناز و یا CK

برای مشخص کردن آسیب عضلانی مورد استفاده قرار می گیرد.

کراتینین و یا CR

برای اندازه گیری مواد زائد موجود در خون انجام می‌شود و بخشی از آزمایش عملکرد کلیه محسوب می‌شود.

پروتئین واکنشی C و یا CRP

پروتئینی است که در صورت وجود التهاب وارد جریان خون شده و به وسیله ی کبد تولید می گردد.

مایع مغزی نخاعی و یا CSF

جهت بررسی مایع مغزی نخاعی صورت می گیرد.

شمارش افتراقی گلبول های سفید خون و یا diff

جهت شمارش و ارزیابی هرگونه گلبول سفید خون انجام می‌شود از جمله لنفوسیت، نوتروفیل‌ و …

نرخ رسوب گلبول های قرمز و یا ESR

جهت ارزیابی التهاب مورد استفاده قرار می گیرد.

هورمون محرک فولیکول و یا FSH

جهت ارزیابی و بررسی وضعیت تخمک گذاری انجام می‌شود.

قند خون ناشتا و یا FBS

قند خون به صورت ناشتا را نشان می دهد.

تست تحمل گلوکز و یا GTT

میزان قند خون و ابتلا بودن فرد به دیابت در زمان بارداری را ارزیابی می کند.

هماتوکریت و یا Hct

قسمتی از آزمایش CBC بوده و در صورت وجود موارد غیر طبیعی نشانه ای از وجود بیماری است.

هموگلوبین و یا Hgb

میزان هموگلوبین خون را اندازه گیری می کند و کم خونی را نشان می دهد.

گنادوتروپین جفتی انسان و یا HCG

برای بررسی بارداری فرد و یا وجود تومور ها و انجام غربالگری سندروم داون مورد استفاده قرار می گیرد.

لیپوپروتئین با چگالی بالا و یا HDL

میران کلسترول خوب را مشخص می کند.

لیپوپروتئین با چگالی پایین و یا LDL

میزان کلسترول بد را مشخص می کند.

لنفوسیت ها و یا lymphs

برای شمارش افتراقی گلبول سفید مورد استفاده قرار می گیرد.

شاخص بین‌المللی برای لخته شدن خون و یا INR

اندازه لختگی خون را مشخص می کند و وجود اختلالات خونی و یا چگونگی تنظیم داروهای رقیق کننده خون را تعیین می کند.

پتاسیم و یا K

میزان سطح پتاسیم را مشخص کرده و چنان چه بالا و یا پایین باشد مشکلاتی را ایجاد می کند.

منیزیم و یا Mg

میزان سطح منیزیم را مشخص می کند‌‌.

متوسط هموگلوبین در هر گلبول قرمز و یا MCH

قسمتی از آزمایش CBC  است.

 

میانگین غلظت هموگلوبین گلبول‌های قرمز و یا MCHC

قسمتی از آزمایش CBC  است.

سدیم و یا Na

میزان سطح سدیم خون را اندازه گیری می کند و عملکرد اعصاب و بدن را ارزیابی می کند.

آنتی ژن اختصاصی پروستات و یا PSA

آزمایشی است که برای بررسی وجود مشکل در پروستات  انجام می‌شود.

زمان پروترومبین و یا PT

برای بررسی لخته شدن خون همراه با آزمایش INR انجام می‌شود.

شمارش گلبول قرمز و یا RBC

قسمتی از آزمایش CBC  است.

آزمایش تعیین گروه خونی و یا Rh

جهت مشخص کردن گروه خونی فرد انجام می‌شود.

فاکتور روماتوئید و یا RF

برای تشخیص بیماری های رماتیسمی مورد استفاده قرار می گیرد.

آنتی بادی های تیروئید پراکسیداز و یا TPO

برای سنجش و بررسی میزان آنتی بادی های تیروئید جهت تعیین بیماری تیروئید مورد استفاده قرار می گیرد.

ظرفیت اتصال کل آهن و یا TlBS

عملکرد پروتئین ترانسفرین‌ در مواقع مواجه شدن با آهن و انتقال آن را مشخص می کند.

تری گلیسیرید و یا Tg

میزان چربی خون را مشخص می کند.

هورمون محرک تیروئید و یا TSH

اندازه هورمون محرک تیروئید را مشخص می کند.

شمارش گلبول سفید خون و یا WBC

قسمتی از آزمایش CBC است.

علائم اختصاری واحد اندازه گیری در آزمایش خون

برخی اختصارات در زمان مشاهده آزمایش خون دیده می‌شود که واحد اندازه گیری در آزمایش خون هستند از جمله:

• تعداد سلول در هر میلی متر مکعب که با CMM نشان داده میشود.
• دالتون که با Da نشان داده میشود.
• دسی لیتر که با dL نشان داده میشود.
• فمتولیتر که با fL نشان داده میشود.
• گرم در دسی لیتر که با g/dL نشان داده میشود.
• واحد بین المللی در لیتر که با IU/L نشان داده میشود.
• کیلوپاسکال که با kPa نشان داده میشود.
• میلی مول در لیتر که با mmol/L نشان داده میشود.
• میلی گرم در دسی لیتر که با mg/ dL نشان داده میشود‌.
• میلی اکی والان در لیتر که با mEq/L نشان داده میشود.
• میلی لیتر که با mL نشان داده میشود.
• نانوگرم‌ در میلی لیتر که با ng/mL نشان داده میشود.
• پیکوگرام که با PG نشان داده میشود.

عکس جواب آزمایش خون نرمال