غده تیروئید چیست؟

یکی از مهمترین و حیاتی‌ترین غدد درون ریز بدن تیروئید نامیده میشود که شکلی شبیه به پروانه داشته و در قسمت جلوی گلو و پایین تر از حنجره قرار می‌ گیرد.

اگر بخواهیم مکان دقیق این غده را به شما بگوییم باید بدانید که در بالای استخوان ترقوه قرار گرفته و ۲ هورمون حیاتی به نام تی ۳ و تی ۴ از این غده کاربردی ترشح می شود.

این هورمون‌ ها می‌ توانند میزان انرژی بدن و عمل سوخت و ساز را با تعادل همراه سازند.

عملکرد غده تیروئید توسط غده دیگری به نام هیپوفیز بررسی میشود و هر گونه اختلال در عملکرد تیروئید می تواند اختلالات زیادی را در بدن به وجود آورد.

زمانی که غده تیروئید با مشکل مواجه میشود دو بیماری با نام کم کاری و پرکاری تیروئید نمایان خواهد شد که هر کدام از آنها عوارض و مشکلاتی داشته و نشانه‌ هایی را به همراه دارند که در ادامه این مطلب برای شما توضیحات تکمیلی را شرح خواهیم داد.

لازم است بدانید که اگر تیروئید کم کار شود علائم و نشانه هایی مانند خستگی، ضعف، افزایش وزن، ریزش مو و خشکی پوست را به همراه دارد.

این افراد نمی‌ توانند سرما را تحمل کنند و دچار عوارضی مانند گرفتگی عضلات، یبوست، افسردگی و کم شدن حافظه خواهند شد، البته میل جنسی بسیار محدود شده و چرخه قاعدگی دچار اختلال میشود.

کم کاری تیروئید نشان دهنده این است که این غده کاربردی به اندازه کافی هورمون های اساسی را ترشح نمی کند و نمی‌ تواند اقدامات لازم را برای تنظیم متابولیسم بدن انجام دهد و قطعاً شما در چنین شرایطی با بیماری کم کاری تیروئید مواجه هستید.

اما لازم است بدانید که پرکاری تیروئید را ممکن است با نام علمی سرطان هرتسل بشناسند.

زمانی که غدد تیروئید فعالیت بیش از حد طبیعی انجام می دهد می‌ تواند ترشحات بیشتری را به بدن انتقال داده و سبب ایجاد بیماری های خطرناک میشود.

قطعاً اگر غده تیروئید فعالیت اضافه تر از حد طبیعی داشته باشد فرد بلافاصله و با سرعت زیاد با کاهش وزن مواجه شده و با استرس های مکرر و پی‌درپی درگیر خواهد شد.

همچنین تپش قلب و درد بسیار زیاد در قفسه سینه نیز اتفاق می افتد، البته تنگی نفس، دوره‌ های قاعدگی نامنظم و ضعف های عضلانی نیز از عوارض این آسیب خواهد بود.

از طرف دیگر مشکلاتی در بینایی سبب شده تا افراد نتوانند روند فعالیت‌ های عادی خود را به انجام برسانند.

همچنین نوسانات خلقی و مشکلاتی که در خواب به وجود می آید و یا حتی اختلال در عملکرد روده‌ ها از آثار این بیماری خواهد بود.

باید بدانید که اگر غده تیروئید دچار پرکاری شود می تواند عاملی برای بروز بسیاری از بیماری‌ ها باشد و روند تکثیر سلول ها را نیز با مشکلات شدید مواجه می کند.

با این حال برای بهبود مشکلات تیروئیدی روش های درمانی مختلفی وجود دارد.

در مواردی پزشکان دارو درمانی را آغاز کرده و می‌ توانند آسیب پیش آمده را کنترل و درمان کنند اما در موارد شدید پزشک می‌ تواند با انجام عمل‌ های جراحی آسیب پیش آمده را برای همیشه برطرف کرده تا بتواند به درستی میزان مشخصی از هورمون را به بدن انتقال دهند.

در هر صورت اگر پزشک به شما اعلام کرد که مشکلی در عملکرد غدد تیروئید وجود دارد جای نگرانی نداشته و بهتر است که هر چه سریعتر روند درمان را آغاز کنید.

آزمایش بررسی غده تیروئید چیست؟

بسیاری از افراد می دانند که اگر هر گونه اختلال در عملکرد غدد تیروئید به وجود آید می تواند با نشانه ها و عوارضی مشهود همراه باشد که پس از بروز آنها بهتر است سریعاً به پزشک مراجعه کرده و اقدامات لازم را جهت درمان انجام دهید.

برای اینکه از عملکرد درست غدد تیروئید اطمینان حاصل نمایند آزمایشی را برای افراد در نظر می گیرند که به واسطه نتیجه آن پزشک با قاطعیت تشخیص می دهند که آیا غده تیروئید به درستی به فعالیت خود ادامه می دهد و یا با اختلال مواجه شده است.

اما اینکه آزمایش ها چگونه و در چه شرایطی انجام شوند سوال عموم افراد می باشد، با ما همراه باشید تا اطلاعات تکمیلی را در مورد انجام آزمایش و بررسی غده تیروئید در اختیار شما قرار دهیم.

حتما می‌ دانید که تمامی غدد درون ریز بدن پس از ترشح وارد جریان خون شده تا ترشحات ناشی از آنها به واسطه خون به اعضای اصلی و سایر ارگان ها برسد.

بر اثر پرکاری غده تیروئید حجم نامتعادلی از هورمون وارد جریان خون می شود.

در این شرایط شما با یک آزمایش خون ساده متوجه خواهید شد که آیا تیروئید در وضعیت مناسبی قرار دارد یا خیر.

توجه داشته باشید که اختلال در عملکرد غده تیروئید ممکن است عوارضی در بدن اعمال کند اما هیچ نشانه ای نداشته باشد.

بهتر است اگر به پزشک مراجعه می کنید و آزمایش تیروئید را برای شما تجویز می کنند در برابر انجام آن مقاومت نکنید و به دنبال نشانه ها و عوارض احتمالی نباشید زیرا ممکن است با وجود بیماری تیروئید هیچ گونه علائمی در بدن شخص بروز پیدا نکند.

نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که آزمایش هایی که جهت بررسی غده تیروئید انجام میشود چند مدل هستند و انجام آنها برای نوزادان و افراد بزرگسال کمی متفاوت خواهد بود.

در این آزمایش مقدار تی ۳ تی 4 و تی اس اچ بررسی شده تا پزشک متوجه شود که آیا عمل کرده غده تیروئید درست است یا خیر.

از طرف دیگر آزمایشاتی مانند تیروگلوبین و آزمایش آنتی بادی تیروئید طی موارد مشابه انجام شده تا پزشک بتواند تشخیصی درست و درمان قطعی را آغاز کند.

تمامی موارد ذکر شده در برگه آزمایش تیروئید به طور دقیق درج میشوند و شما باید حتما این مسئله را با پزشک خود در میان گذاشته و از آنها تجویز و تشخیص درست بخواهید.

آزمایش باید در شرایط جسمانی مساعدی انجام شود تا نتیجه آن بدون هرگونه خطا حاصل گردد.

آزمایش تیروئید روندی سخت و طاقت فرسا نبوده و با یک نمونه گیری ساده فرد می‌تواند برای انجام آزمایش تیروئید آماده شود.

پس از دریافت نتیجه پزشک متوجه میشود که عملکرد تیرویید به چه شکل می باشد و آیا موردی خاص سلامت شخص را تهدید می‌ کند یا خیر.

با انجام این تست می توانید از وضعیت غدد درون ریز مطمئن شوید، با این شرایط حتی اگر آسیبی پنهان و خاموش متوجه شما باشد به راحتی شناسایی شده و پیش از شدت گرفتن مشکلات جانبی پزشک روند درمان و کنترل را آغاز خواهد کرد.

تیروئید نرمال چند است؟

• به طور کلی میزان نرمال آزمایش t3 برابر است با 2.3 تا 4.2 میلی گرم در لیتر
• رنج نرمال t4 برابر است با 0.8 تا 2.8 میلی گرم در لیتر
• هورمون محرک تیروئید یا TSH نیز باید در محدوده 0.8 تا 2.8 میلی گرم در لیتر باشد.

تست تیروئید نرمال باید در این محدوده‌ها باشد در غیر این صورت کمتر یا بیشتر از این محدود‌ه‌ها به معنای پرکاری و کم کاری غده تیروئید و هیپوفیز است.

تی اس اچ پایین و بالا نشانه ی چیست؟

کم یا زیاد بودن TSH نشانه ی درست کار نکردن تیروئید می باشد. مقدار نرمال TSH  باید بین ۰.۴ تا ۰.۵ باشد و در زنان باردار این مقدار از ۰.۴ تا ۴ متغیر است.

اگر مقدار هورمون TSH در خون کم باشد غده ی تیروئید جهت تولید TSH بیشتر تحریک میشود و اگر این مقدار زیاد باشد غده ی  تیروئید مقدار کمتری TSH تولید می کند.

مقدار TSH بالا در آزمایش خون نشان دهنده ی ترشح زیاد هورمون TSH است که موجب کمتر ترشح کردن T3 و T4 توسط غده ی تیروئید میشود‌ و در نتیجه هورمون تیروئید در بدن کم شده و هیپوفیز سطح TSH  را بالا می برد و موجب کم کاری تیروئید می گردد.

پس TSH بالا و T3و T4 پایین نشانه ی کم کاری تیروئید است‌.

مقدار TSH پایین، نشان دهنده ی کم بودن هورمون تیروئید در بدن است و T3 و T4 بیشتر از حد نرمال بوده و نتیجتا هیپوفیز مقدار TSH را کم کرده و موجب پرکاری تیروئید می گردد. پس TSH پایین و T3 و T4 بالا نشانه ی پرکاری تیروئید است‌.

انواع آزمایش تیروئید

در آزمایش تیروئید موارد زیر مورد بررسی قرار می‌گیرد:

بررسی هورمون محرک تیروئید یا TSH

چنان چه موضوع بررسی هورمون محرک تیروئید باشد به آزمایش مورد نظر آزمایش TSH می گویند.

TSH به هورمون ترشح شده از غده ی هیپوفیز گفته میشود و حکم پیام رسان غده ی تیروئید را دارد.

اگر مقدار هورمون محرک تیروئید پایین باشد غده ی هیپوفیز با آزاد کردن TSH، پیام افزایش تولید هورمون را به غده ی تیروئید می دهد.

در صورت بالا بودن مقدار هورمون محرک تیروئید، غده ی هیپوفیز با آزاد کردن کمتر TSH، پیام کاهش تولید هورمون تیروئید را به غده ی تیروئید می رساند‌.

آزمایش تری‌ یدوتیرونین یا T3

به T3 هورمون فعال تیروئید گفته میشود که تولید انرژی بیشتر را به سلول ها اعلام می کند.

سطح زیادی از T3 به پروتئین های بدن وصل است و بدن نمی‌تواند خیلی سریع از آن استفاده کند و آن را به کار گیرد‌.

این آزمایش را به سه صورت انجام می گیرد:

آزمایش T3 کل

کل مقدار T3موجود در خون اندازه گیری میشود.

آزمایش T3 آزاد

در این آزمایش T3 های متصل نبوده به پروتئین که قابل استفاده هستند را اندازه گیری می کنند.

آزمایش T3 معکوس

در این آزمایش T3 های غیر فعال را که به گیرنده ی تیروئید وصل هستند مورد ارزیابی قرار می دهند ولی T3 ها قابل فعال شدن نیستند‌‌.

آزمایش تیروکسین‌ یا T4

هورمون ذخیره را T4 می گویند که هر زمان بدن به وی احتیاج پیدا کرد تبدیل به T3 میشود.

آزمایش T4 را برای بررسی موارد زیر انجام می دهند:

آزمایش T4 کل

مقدار کل T4 موجود در خون مورد ارزیابی قرار می گیرد.

آزمایش T4 آزاد

مقدار T4 آزاد که به پروتئین ها وصل نیستند  و توسط بافت ها قابل استفاده هستند را اندازه گیری می کنند.

آزمایش تیروگلوبولین یا Tg

تیروگلوبولین پروتئین تولید شده توسط غده ی تیروئید است‌ و برای بررسی کردن سرطان و تومور استفاده میشود.

با انجام این آزمایش موثر بودن درمان سرطان را بررسی می کنند.

آزمایش آنتی بادی تیروئید

امکان ایجاد اختلال در تیروئید به دلیل بیماری خود ایمنی وجود دارد و دلیل آن حمله ی سیستم ایمنی به سلول های سالم تیروئید است‌.

آنتی بادی های زیر با اختلال خود ایمنی تیروئید ارتباط دارند:

آنتی بادی پراکسیداز TP0Ab

۹۵ درصد افراد مبتلا به کم کاری تیروئید خود ایمنی و ۷۰ درصد افراد مبتلا به پرکاری تیروئید خود ایمنی دارای این آنتی بادی هستند.

آنتی بادی گیرنده هورمون محرک تیروئید TRAb

۱۰ درصد افراد مبتلا به کم کاری تیروئید خود ایمنی و ۹۰ درصد افراد مبتلا به پرکاری تیروئید خود ایمنی دارای این آنتی بادی هستند.

این آزمایش در زمان بارداری ابتلای نوزاد به بیماری پرکاری و یا گریوز را مشخص می کند.

آنتی بادی تیروگلوبولین TgAb

از میان هر ۴ نفر فرد مبتلا به سرطان تیروئید یک نفر آنها دارای Tg بالایی است‌.

۸۰ درصد افراد مبتلا به کم کاری تیروئید خود ایمنی و ۵۰ درصد افراد مبتلا به پرکاری تیروئید خود ایمنی  در آزمایش خود دارای این آنتی بادی هستند.

آزمایش پروتئین متصل شده به تیروئید

با اندازه گیری کردن میزان پروتئین وصل شده به T3 و T4 می توان مشکلات تیروئید را شناسایی کرد‌.

آزمایشات مورد استفاده برای این مورد عبارت هستند از:

آزمایش TBG

این آزمایش میزان پروتئینی که به وسیله ی هورمون تیروئید حمل میشود را مشخص می کند.

آزمایش T3RU

درصد میزان TBG موجود در خون را نشان می دهد‌.

آزمایش FTI

در این آزمایش با ضرب کردن T4 در T3RU  عملکرد تیروئید را بررسی می کنند‌.

شرایط انجام آزمایش تیروئید

برای انجام آزمایش تیروئید باید یکسری شرایط را رعایت کرد تا نتیجه ی آزمایش به درستی مشخص گردد. از جمله شرایط می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• در روز انجام آزمایش نباید فعالیت ورزشی را انجام دهید.
• باید برای آزمایش باید از۸ تا ۱۲ ساعت قبل ناشتا باشید. البته بعضی از آزمایش های تیروئید نیاز به ناشتا بودن دارند‌.
• در صورت ناشتا بودن نباید سیگار، قهوه و چای را استفاده نمایید.
• می توانید داروهای روزانه و آب را پیش از آزمایش استفاده کنید‌.
• بهترین زمان انجام آزمایش صبح زود است‌.
• در صورت داشتن عمل جراحی تا ۲ هفته باید از انجام آزمایش خودداری کنید‌.
• ۲۴ ساعت قبل از انجام آزمایش قرص لوتروکسین را مصرف نکنید.
• در صورت ابتلا به آنفولانزا و سرماخوردگی از دادن آزمایش خودداری کنید.

آزمایشات تیروئیدی برای نوزادان

۱۰ درصد از نوزادان به دنیا آمده دارای نشانه های کم کاری تیروئید هستند. برای تشخیص دادن اختلالات موجود در تیروئید نوزادان، آزمایش تیروئید را در ۳ الی ۵ روزگی نوزاد انجام می دهند تا از کم کاری تیروئید در نوازد مطلع گردند. کم کاری تیروئید در نوزادان باعث ایجاد موارد زیر می گردد:

• عقب ماندگی ذهنی را برای نوزادان در پی دارد.
• سیستم های عصبی مرکزی و اسکلتی نوزاد را تحت تاثیر قرار می دهد.
• موجب کوتاهی قد در نوزادان میشود‌.
• قدرت شنوایی نوزاد را کاهش می دهد.

به دلایل فوق انجام این آزمایش در روزهای ابتدایی تولد نوزاد بسیار اهمیت داشته و با تشخیص به موقع این بیماری می توان از عارضه های ناشی از آن پیشگیری کرد.

آزمایش غربالگری تیروئید برای نوزادان، به صورت آزمایش خون از کف پای نوزاد انجام میشود و نوزاد درد کمی را متحمل شده و خطری برای وی به وجود نمی آید.

نتیجه ی آزمایش نیز طی ۴۸ ساعت بعد مشخص می گردد تا درصورت ابتلای نوزاد به کم کاری تیروئید تحت درمان قرار بگیرد.

شرایط آزمایش تیروئید در زمان قاعدگی

با قرار داشتن در دوران قاعدگی مشکل یا اختلالی در آزمایش ایجاد نمیشود‌ و می توان آزمایش را انجام داد. انجام آزمایش تیروئید به داشتن پرهیزات غذایی و مصرف کردن یکسری مایعات خاص نیاز ندارد ولی مصرف چربی ها ممکن است روی نتیجه ی آزمایش تاثیر بگذارد.

چه عواملی در کم کاری تیروئید نقش بسزایی دارد؟

عواملی هستند که روی کم کاری تیروئید تاثیر می گذارد از جمله:

درمان های قبلی

درمان هایی چون درمان سرطان تیروئید که به موجب آن پزشک غده ی تیروئید را بر می دارد و انجام درمان یدرادیواکتیو موجب کم کاری تیروئید می گردد.

بارداری

بعضی از زنان باردار با شروع بارداری شروع به ترشح هورمون تیروئید کرده و مقدار هورمونی که وارد خون میشود زیاد است و به دلیل این عملکرد تیروئید وی کم کار میشود و مادر به تیروئید بارداری مبتلا می گردد.

باید این کم کاری خیلی زود تشخیص داده شود تا در جنین موجود در شکم مادر تاثیر نگذارد زیرا در صورت وجود کم کاری تیروئید برای مادر، جنین امکان دارد دچار عقب ماندگی ذهنی گردد.

وجود مشکلات مادرزادی

گاهی اوقات علت کم کاری تیروئید در نوزادن به دلیل وجود مشکلات مادرزادی و وجود کم کاری تیروئید در مادر است.

نوزاد در هنگام تولد با کم کاری تیروئید به دنیا آمده زیرا تیروئید آنها هنگامی که در رحم مادر بوده اند تکمیل نشده است و به همین دلیل به کم کاری تیروئید در زمان تولد مبتلا هستند که از طریق آزمایش غربالگری در زمان تولد خیلی زود مشخص می گردد.

البته این امکان وجود دارد که بعضی از نوزادان بدون غده ی تیروئید متولد شوند و یا اینکه قسمتی از غده ی تیروئید را داشته باشند و یا عملکرد تیروئید آنها با اختلال مواجه شده باشد.

داشتن بیماری خود ایمنی

گاهی اوقات به دلیل حمله ی سیستم ایمنی بدن به سلول های سالم تیروئید، تیروئید فرد دچار اختلال میشود.

این بیماری خود ایمنی و یا وجود عفونت موجب می گردد که ابتدا همه ی هورمون های تیروئید وارد خون فرد گردد و فرد به پر کاری تیروئید مبتلا شود و بعد با کم شدن‌ فعالیت غده ی تیروئید فرد کم کاری تیروئید را تجربه کند‌.

وقتی تیروئید کم کار به دلیل وجود اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن ایجاد شود، سیستم ایمنی غده ی تیروئید را مورد حمله قرار داده و نمی گذارد که هورمون را تولید کند و موجب هاشیموتو‌ میشود.

مصرف زیاد و یا کم ید

درست است که ید برای تشکیل هورمون تیروئید لازم است ولی مصرف بی رویه و یا کم آن موجب کم کاری در تیروئید فرد میشود.

به دلیل آسیب دیدن غده ی هیپوفیز

وظیفه ی غده ی هیپوفیز تنظیم TSH بدن است که در صورت آسیب دیدن این غده این هورمون درست ترشح نمیشود‌ و تیروئید را با اختلال مواجه می کند.

وجود برخی بیماری های نادر

بعضی بیماری های نادر باعث میشود که میزان ذخیره ی مواد از جمله آمیلودوئیز در غده ی تیروئید غیر طبیعی انجام شود و عملکرد تیروئید را با مشکل مواجه کند.

آسیب رسیدن به هیپوتالاموس

هیپوتالاموس غده ای است که هیپوفیز را کنترل می کند و روی هورمون ترشح شده تاثیر می گذارد، در صورت اختلال در عملکرد هیپوتالاموس، عملکرد هیپوفیز نیز تحت تاثیر قرار گرفته و فرد را با کم کاری تیروئید مواجه می کند.

استفاده از بعضی داروها و وجود عفونت ویروسی

داروهایی چون آمیودارون، داروی لیتیوم و داروی اینترلوکین دو موجب ایجاد کم کاری تیروئید می گردد.

گاهی اوقات برای کنترل کردن یک بیماری دیگر چون بیماری عفونت ویروسی دارویی فرد استفاده می کند که موجب کم کاری تیروئید می گردد.

فاکتورهای تست تیروئید چیست و چه عواملی بر آن اثر می‌گذارند؟

عواملی ممکن است بر نتایج تست تیروئید شما تأثیر بگذارد، از جمله:

• فشار خون بالا یا پایین
• کم خوابی
• قاعدگی
• بارداری
• رژیم‌های غیر اصولی

قبل از انجام آزمایش، پزشک را از سوابق خود مانند مصرف دارو و بیماری‌ها مطلع کنید به خصوص اگر:

• سابقه بیماری جدی مانند حمله قلبی، عفونت، زخم و آسیب‌دیدگی جدی، بیماری‌های کلیوی و کبدی دارید.
• سابقه استفاده از داروهای تیروئیدی دارید، هرچند به میزان کم.
• اخیرا از هر دارویی استفاده کرده‌اید، یا در حال مصرف آن هستید، مانند داروهای جلوگیری از بارداری، ضدتشنج، قرص‌های ضد التهاب، هورمون استروئید، لیتیوم (برای درمان برخی از بیماری‌های روانی) و آمیودارون.

اجزای آزمایش تیروئید

شاید شما هم مانند عموم افراد تصور کنید زمانی که آزمایش خون جهت بررسی غده تیروئید انجام میشود فقط مقدار یک هورمون اندازه گیری شده و نتیجه ای مشخص اعلام می گردد.

اما باید بدانید که این تصور کاملا اشتباه است و بعد از نمونه گیری خون پزشکان و متخصصان اقدام به بررسی میزان هورمون تیروئید کرده و چندین فاکتور را بررسی می کنند تا متوجه شوند که آیا شخص دچار پرکاری تیروئید و یا کم کاری آن می باشد و یا نشانه ای دیگر از خطرات جانبی در بدن شخص وجود دارد یا خیر.

باید بدانید که در یک آزمایش تیروئید مقدار تی ۳، تی ۴ و تی اس اچ اندازه گیری میشود که هر کدام از آنها عملکردی مختلفی داشته و نقص در میزان آنها می‌ تواند نشانه‌ ای از یک عارضه جدی باشد.

پس از بررسی و انجام آزمایش تی ۳ متخصصان می توانند به بررسی هورمون تری یدو تیرونین بپردازند.

شاید جالب باشد بدانید که این هورمون می تواند نشان دهنده مقدار ترشح این غده بوده و افزایش آن از علائم اولیه پرکاری تیروئید خواهد بود، هر چند که در آزمایش تی ۴ سطح هورمون تیروکسین ارزیابی میشود.

البته باید بدانید که در آزمایش تیرویید تی اس اچ هورمونی که از طرف هیپوفیز ترشح میشود و بر عملکرد اصلی تیروئید اثر مستقیم دارد نیز ارزیابی خواهد شد.

طی یک آزمایش تخصصی پزشکان عملکرد تیروئید را بررسی کرده و مقدار آنها به طور دقیق مشخص خواهد شد.

فاکتور دیگری که در روند آزمایش تیروئید بررسی می شود تی بی جی می باشد که مربوط به میزان هورمون لوبولین است، این هورمون مربوط به اختلالات کلیوی بوده و افزایش آن باعث عدم جذب پروتئین کافی خواهد شد.

اگر سطح این هورمون بیش از حد نرمال باشد می تواند اختلالات زیادی را در عملکرد کلیه ها به وجود آورده و اگر پایین تر از وضعیت نرمال قرار بگیرد نشان می‌ دهد که سطح استروژن در بدن بسیار زیاد است.

توجه داشته باشید که اگر استروژن در بدن زیاد باشد می تواند نشات گرفته از عواملی مانند چاقی، بارداری و مصرف برخی از داروهای حاوی استروژن باشد.

کسب اطلاعات کافی در مورد هورمون تیروئید و تمامی آزمایشاتی که برای بررسی آن انجام میشود به شما کمک می کند تا سطح آگاهی خود را افزایش داده و از سلامت خود به درستی مراقبت کنید.

البته پس از انجام آزمایش با همین میزان اطلاعات می‌ توانید تا حدودی برگه آزمایش را مطالعه کرده و متوجه خواهید شد که تیروئید در چه وضعیتی قرار دارد و با این شرایط می‌ توانید از سلامت خود اطمینان حاصل نمایید.

بهتر است که عملکرد درست غده تیروئید را دست کم نگیرید و اطمینان داشته باشید که هرگونه اختلال در این عضو حساس سلامت شما را به طور جدی با خطر مواجه می کند.

انجام آزمایشات مختلفی که بر روی غده تیروئید انجام میشود سبب میشود تا هر مشکلی شناسایی شود و پزشکان و متخصصان می‌ توانند با یک دارو درمانی ساده به راحتی تعادل هورمونی را برقرار کرده و شما را از آسیب های جانبی محفوظ می دارند.

تفسیر نتایج آزمایش تیروئید

بسیاری از کسانی که با بروز مشکلات داخلی به پزشک مراجعه می کنند، پس از اعلام برخی علائم جسمانی متخصصان انجام آزمایش خون را برای آنها تجویز می کنند تا بسیاری از آسیب ها و عوامل داخلی بدن را بررسی کنند.

یکی از کاربردی ترین و مهمترین آنها بررسی غده تیروئید می باشد، اما زمانی که افراد آزمایش تیروئید را انجام می دهند ممکن است از روی کنجکاوی آزمایش را بررسی کرده تا از نتیجه آن اطلاعات لازم را کسب کنند.

در ادامه مطلب اطلاعات کاربردی را در اختیار شما قرار می دهیم تا بتوانید با یک بررسی اجمالی متوجه شوید که وضعیت تیروئید شما مناسب است و یا خطرات احتمالی وجود دارد.

نکته ای که باید بدانید این است که آزمایش تیروئید برای نوزادان، زنان باردار و افراد بالغ متفاوت است و تمامی اعداد و ارقامی که به عنوان حد نرمال مشخص میشوند ممکن است با یکدیگر تفاوت داشته باشد.

بهتر است ابتدا بدانید که آزمایش تیروئید شما از کدام نوع بوده و باید از چه جهت اطلاعات مورد لازم را بررسی کنید.

ابتدا باید بدانید که در برگه آزمایش یک ستون به عنوان اعداد و مقادیر نرمال درج میشود سپس نتیجه ای که از آزمایش خون شما بدست آمده نیز در ستون دیگر اعلام خواهد شد.

یک ستون مربوط به تی ۳ می باشد و البته ستون دیگر تی ۴ و تی اس اچ خواهد بود، این ستون ها با یکدیگر در ارتباط هستند و اگر هر کدام از آنها از مقدار نرمال بالاتر یا پایین تر باشد می‌ تواند نشانه‌ ای از بروز نوعی آسیب باشد.

اگر تی ۳ در بدن فرد نرمال باشد و مقدار تی ۴ و تی اس اچ بالا باشد ممکن است پزشک کم کاری خفیف تیروئید را اعلام کند، اگر مقدار تی اس اچ بالا باشد و تی ۳ و تی ۴ کم باشد، کم کاری تیروئید به طور قطعی اعلام شده و بیماری با نام هاشیموتو اتفاق افتاده است.

اگر در جواب آزمایش وضعیت تی ۳ و تی ۴ نرمال باشد و مقدار تی اس اچ از حد طبیعی کمتر باشد فرد ممکن است در معرض پرکاری تیروئید خفیف قرار بگیرد.

با این حال بالا بودن مقدار تی ۳ و تی ۴ و کم بودن مقدار تی اس اچ نشانه بروز بیماری به نام گریوز است که پرکاری قطعی تیروئید را تایید می کند.

اما اگر سه فاکتور نام برده شده همگی از حد نرمال کمتر باشند نارسایی غدد هیپوفیز و کم کاری تیروئید اتفاق افتاده است، اما اگر سه فاکتور ذکر شده در حد بالا قرار بگیرند پرکاری تیروئید بوده و این آسیب مربوط به غدد هیپوفیز می باشد.

باید بدانید که عملکرد غده تیروئید تاثیر بسیار زیادی در بدن شما داشته و باید تمامی اعداد و ارقام در وضعیت نرمال قرار بگیرند.

اگر طبق جواب آزمایش میزان هورمون های تیرویید در وضعیت نامناسبی قرار داشته باشد پزشکان دارو درمانی را آغاز کرده تا در نتیجه آزمایش های بعدی فرد را به وضعیت نرمال برسانند.

در این شرایط می‌ توانند از سلامت بدن محافظت کرده و سایر ارگان های حساس بدن را از بیماری های خاموش محفوظ بدارند.

با این شرایط خطرات جدی از سلامت شما دور شده و با گذر زمان و حتی عدم مصرف دارو چنین اختلالاتی را تجربه نخواهید کرد.

قبل از انجام آزمایش تیروئید چه نکاتی را باید رعایت کرد؟

اگر هنگام مراجعه به متخصصان و پزشکان به هر دلیلی انجام آزمایش تیروئید را برای شما الزامی دانست باید چند نکته مهم را رعایت کنید تا نتیجه آزمایش به درستی دریافت شود.

روند آزمایش تیروئید با نمونه برداری خون انجام میشود و هیچ فرایند سخت و غیر ممکنی نخواهد بود.

اگر پزشک متوجه شود که شما علائم کم کاری یا پرکاری تیروئید را دارا هستند این آزمایش را برای شما الزامی دانسته تا متوجه شود که عملکرد تیروئید چگونه می باشد.

زمانی که برای انجام آزمایش تیروئید به مراکز مربوطه مراجعه می کنید باید کاملا ناشتا باشید.

بهتر است در بازه زمانی ۸ الی ۱۲ ساعت پیش از انجام نمونه برداری خون به هیچ عنوان از مواد غذایی استفاده نکنید.

انواع مایعات مانند چای، قهوه، آب میوه ممنون است و استعمال دخانیات کاملا مضر و آسیب رسان خواهد بود زیرا می‌ توانند اختلالات فاحشی را در نتیجه آزمایش به وجود آورند.

اما لازم است بدانید که در حالت ناشتا می توانید مقدار محدودی آب بدون افزودنی را مصرف کنید هنگام انجام آزمایش تیروئید به هیچ عنوان نباید فعالیت های ورزشی را انجام دهید.

حتی پیاده روی در مسیرهای طولانی تا رسیدن به آزمایشگاه کاملا اشتباه بوده و عملکرد غدد تیروئید را تحت تاثیر قرار می دهد.

متخصصان کم و محدود کردن مصرف دخانیات را الزامی می دانند و باید پیش از آزمایش و در روزهای قبل از آن نیز این نکات را رعایت کنید و از استعمال انواع دخانیات خودداری کنید.

اگر از داروهای خاصی استفاده می‌ کنید بهتر است که با مسئول آزمایشگاه در میان گذاشته تا بدانید آیا شرایط لازم برای انجام آزمایش تیروئید را دارا هستید یا خیر.

با این حال ناشتا بودن برای آزمایش تیروئید الزامی است ممکن است مصرف هرگونه غذاهای ناسالم، چرب و یا پرکالری تاثیر منفی بر عملکرد تیروئید داشته باشد، نباید بعد از هرگونه عمل جراحی آزمایش تیروئید را انجام دهید زیرا درصد خطا افزایش می باید.

البته اگر انواع قرص های آسپرین، ضد بارداری و قرص های هورمونی که مصرف می کنید پیش از انجام آزمایش تیروئید با پزشک در میان بگذارید تا دوز مصرفی آنها را محدود و یا موقتاً حذف نماید.

۲۴ ساعت قبل از انجام این آزمایش به هیچ عنوان از قرص تیروکسین استفاده نکنید.

متخصصان هر گونه قرص ها و مکمل ها و انواع ویتامین ها را تا یک هفته قبل از انجام آزمایش تیرویید ممنوع اعلام می‌ کنند.

اگر فرد در حین انجام آزمایش تیروئید با سرما خوردگی و آنفولانزا مواجه باشد قطعاً نتیجه آزمایش مناسب نبوده و بهتر است که انجام آن را به زمان دیگری موکول کنید.

برخی از پزشکان توصیه می‌ کنند که پیش از انجام آزمایش تیروئید فرد در شب قبل باید به خوبی استراحت کرده و هیچ گونه تنش و عصبانیت را تجربه نکند.

هرچند که نداشتن رابطه جنسی بهتر است و می‌ تواند گاها اختلالات کوچکی را در نتیجه آزمایش به همراه آورد و عدم انجام آن باعث میشود تا انجام آزمایش تیروئید با مشکل خاصی مواجه نشود.

نتیجه ای دقیق و بدون خطا حاصل میشود و پزشک می‌ تواند با اعتماد به نتیجه آزمایش روند درمان را آغاز کند و بهترین نتیجه برای فرد بیمار حاصل خواهد شد.

چه داروهایی می توانند در نتیجه آزمایش تیروئید اختلال ایجاد کنند؟

متخصصان و پزشکان پس از تجویز آزمایش تیروئید توصیه می‌ کنند که نکات لازم را رعایت کنید تا هیچگونه اختلالی در جواب آزمایش اتفاق نیفتد.

قطعا مصرف برخی از داروها می‌ تواند نتیجه ازمایش را با مشکل مواجه کند و پزشک با این شرایط نمی تواند تشخیص قطعی نسبت به سلامت تیروئید شما اعلام کند.

آزمایش تیروئید برای بررسی ترشح غدد تیروئید بوده و اگر شما از داروی خاص استفاده کنید قطعاً تاثیر مستقیمی بر سایر غدد بدن داشته و می تواند در نتیجه آزمایش اختلالات کوچک و بزرگی را به وجود آورد.

باید بدانید برخی از داروها مانند لیتیوم، آمیودارون و هرگونه داروهایی که برای شیمی درمانی استفاده میشوند قطعاً بر نتیجه آزمایش تیروئید تاثیرات مخرب ایجاد خواهند کرد.

البته داروهایی که مربوط به تقویت سیستم ایمنی بدن هم چنین عملکردی داشته و بهتر است هر گونه مهارکننده تیروزین را به هیچ عنوان پیش از آزمایش تیرویید مصرف نکنید.

تمام داروهای ذکر شده می توانند تاثیر مستقیمی بر عملکرد تیروئید داشته باشند.

حتی مصرف دوز بسیار محدود آنها نتیجه آزمایش را با اختلال مواجه کرده و پزشک مجبور میشود که آزمایش را مجددا برای شما تجویز کند.

پزشکان و متخصصان علاوه بر حساسیت نسبت به داروهای مصرفی همواره توصیه می‌ کنند که پیش از انجام آزمایش تیروئید از خوراکی های مناسب استفاده کنید، برخی از خوراکی ها نیز می توانند بر عملکرد غده تیروئید تاثیر گذار باشند.

باید بدانید برخی از مکمل های دارویی مانند کلسیم کربنات و فروس سولفات در شمار داروهایی قرار می گیرند که مانع از جذب هورمون تیروئید در بدن میشوند و قطعاً وجود آن در بدن به سختی نمایش داده میشود.

با این حال بهتر است مصرف چنین داروهایی را پیش از انجام آزمایش تیروئید محدود کنید.

دسته دیگری از انواع داروها که ممکن است آزمایش تیروئید را با اختلالات زیاد مواجه کنند محصولات و داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی هستند.

البته داروهایی که به عنوان ضد تشنج استفاده میشوند و داروی هپارین و هر نوع رقیق کننده خون اختلالات مستقیم و بسیار زیادی را بر تیروئید اعمال کرده و در اندازه گیری این هورمون اختلال ایجاد می کنند.

داروهای استروئیدی مانند کورتیزون و داروی آکوتان به طور قطعی جواب آزمایش تیروئید را با اختلال مواجه می کنند پس بهتر است که هرگونه داروهای محرک را مصرف نکرده و پیش از انجام آزمایش مصرف داروهای مختلف را با پزشک در میان بگذارید.

دوز مصرفی و نوع آنها را حتما به پزشک اعلام کرده تا متخصصان تصمیم درست را پیش از انجام آزمایش تیروئید برای شما اعمال کنند.

با این شرایط می‌ توانید آزمایشی بدون عیب و نقص را به انجام رسانده و قطعاً در چنین شرایطی نتیجه آزمایش بدون خطا و دقیق خواهد بود و پزشک می تواند با بررسی نتیجه آزمایش سریعا شما را از وضعیت و عملکرد تیروئید مطلع کرده و در صورت نیاز روش های درمانی را آغاز می‌ کنند.

سایر آزمایشات بررسی تیروئید

همانطور که گفته شد یکی از مهمترین غده درون ریز بدن تیروئید است و برای بررسی میزان هورمون این عضو حیاتی چندین آزمایش مختلف انجام میشود تا پزشکان بتوانند با روش های گوناگون میزان ترشح هورمون تیروئید را بررسی کنند.

آزمایش تی اس اچ فرآیندی است که پزشکان می توانند با بررسی هورمون تیروئید مقدار تیروتروپین را اندازه گیری کنند.

تی اس اچ تنظیم کننده هورمون های تیروئیدی خواهد بود، با این حال بررسی عملکرد غدد هیپوفیز از مهمترین فاکتور هایی است که طی انجام این آزمایش بررسی شده تا عملکرد دقیق تر هورمون تیروئید نمایان شود.

اما باید بدانید که هورمون های تی ۳ و تی ۴ نیز به صورت تخصصی بررسی میشوند.

این هورمون ها مستقیما از غده تیروئید تولید و منتشر خواهند شد و بلافاصله وارد جریان خون میشوند.

اندازه گیری دقیق آنها می تواند اطلاعات بسیار زیادی را در اختیار پزشک قرار دهد.

باید بدانید که میزان ترشح این هورمون ها در هر ساعت از شبانه روز متفاوت است و معمولاً مسئولیت سوخت و ساز بدن را بر عهده دارند.

نوعی از آزمایش تیروئید وجود دارد که تخصصی تر بوده و پزشک باید با حساسیت بیشتری فرایند آزمایش را انجام دهد و نتیجه را بررسی کند.

این آزمایش مربوط به سطح هورمون تی اس اچ است که پزشک می تواند با بررسی آن کم کاری و پرکاری تیروئید را مشخص کند.

کم کاری تیروئید به دو حالت اولیه و ثانویه تقسیم بندی میشوند و هر چه شدت این عارضه بیشتر شود پزشک احساس خطر بیشتری کرده و روش‌ های درمانی را آغاز می‌ کند.

اما نوع دیگری از انواع آزمایش تیروئید تنها برای بانوان باردار است تا پزشک از عملکرد درستی غده تیروئید اطمینان حاصل نماید.

از دیگر آزمایشات بررسی تیروئید می توان به بررسی بیماری گواتر سمی اشاره کرد که با نماد تی ان جی در برگه آزمایش نمایش داده میشود.

عارضه گواتر مربوط به تورم و بزرگ شدن غده تیروئید می باشد که می تواند نشأت گرفته است از نوعی کیست و یا عوامل دیگر باشد.

در برخی شرایط پزشک مجبور میشود که این غده را به طور کامل از بدن خارج کند.

اما در مواردی مصرف درست ید در مقادیر مناسب کمک می‌ کند تا این عارضه بهبود پیدا کند.

در آزمایش تیروئید چندین فاکتور بسیار مهم ارزیابی شده که هرکدام با نام های خاص به صورت اختصار در برگه آزمایش درج میشوند.

متخصصان با بررسی تمامی این فاکتورها متوجه خواهند شد که آیا هورمون تیروئید و روند کار هیپوفیز و اثرگذاری آن بر این غده مهم به درستی انجام میشود یا خیر.

در هر صورت پزشک می تواند با مصرف انواع قرص، دارو، شربت و یا تزریق انواع آمپول به راحتی عملکرد غده تیروئید را به حالت اولیه بازگرداند و از شیوع مشکلات جدی تر و آسیب های شدید به ناحیه تیروئید جلوگیری خواهد کرد.

قیمت آزمایش تیروئید

بسیاری از پزشکان و متخصصان انجام آزمایش تیروئید را برای هر شخص الزامی دانسته و فرد موظف است پس از طی کردن مراحل اولیه به آزمایشگاه مراجعه کرده و نمونه گیری خون را انجام دهد.

اما مسئله بسیار مهمی که پیش روی عموم افراد قرار دارد این است که چه مقدار هزینه را باید صرف انجام آزمایش تیروئید کنند.

گاها ممکن است برای بخشی از اقشار جامعه مسئله مهم و نگران کننده ای باشد.

نکته مهمی که باید بدانید این است که آزمایش تیروئید به دلیل درمانی بودن شامل بیمه شده و بسیاری از مراکز درمانی و انواع بیمه ها هزینه آن را با درصد بسیار زیاد تقبل می‌ کنند.

اگر شخصی در کشور ما از بیمه تامین اجتماعی و سایر بیمه های مشابه استفاده کند درصد بالایی از هزینه آزمایش کم شده و فرد موظف است مقدار اندکی از هزینه آزمایش را به عنوان فرانشیز پرداخت کند.

به طور کلی آزمایش تیروئید با تمامی جزئیاتی که دارد و تمامی فاکتور هایی که باید اندازه گیری شوند معمولا هزینه بیش از ۳۰۰ هزار تومان نخواهد داشت.

اگر شما بیمه های مربوطه و حتی بیمه تکمیلی را در اختیار داشته باشید هزینه ها بسیار ناچیز و محدود خواهد شد و عمده هزینه ها بر عهده شرکت بیمه خواهد بود.

تمامی آزمایشاتی که برای فرآیندهای درمانی انجام میشوند هزینه ای معقول و مناسب دارند و تعرفه‌ ها به گونه‌ ای تعیین میشود که تمامی اقشار جامعه بتوانند هزینه‌ های مربوطه را بدون مشکل پرداخت کنند.

داشتن بیمه امری بسیار مهم است که شما باید حتماً برای داشتن آن اقدامات لازم را انجام دهید تا هنگام انجام فرآیندهای درمانی و انجام چنین آزمایشات و چکاپ هایی مشکلات متعدد را در زمینه هزینه ها تجربه نکنید و بتوانید با انجام چنین آزمایشاتی از سلامت خود اطمینان حاصل نمایید.

مسئله مهمی که باید بدانید این است که اگر هزینه آزمایش از طرف شرکت های بیمه تامین شود فراشیزی که فرد بیمار پرداخت می‌ کند بسیار ناچیز و محدود است.

اما اگر هیچ بیمه‌ ای در اختیار نداشته باشید ممکن است هزینه آزمایش به صورت آزاد حساب شده و فرد باید تمامی هزینه ها را تمام و کمال به صورت نقد پرداخت کند.

چنین شرایطی ممکن است برای برخی از افراد فراهم نباشد، پس بهتر است که پیش از انجام آزمایش حتماً بیمه‌ ای کاربردی را برای خود فراهم کرده تا هنگام انجام فعالیت های درمانی با چنین دغدغه و مشکلی مواجه نشوید.