روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی و یا آرتریت روماتوئید بیماری خود ایمنی است که موجب ملتهب شدن مفاصل شده به گونه ای که سیستم ایمنی بدن به بافت های خود آسیب می رساند.
مفصل ها حرکت در استخوان ها را به همراه دارند و وجود بیماری در آن ها موجب مشکلات حرکتی در فرد مبتلا می گردد.
این بیماری ممکن است تمام مفاصل از جمله مفاصل کمر، زانو، دست ها و انگشتان را درگیر نماید و در افراد بین ۴۰ تا ۵۰ سال بیشتر دیده میشود.
این بیماری با ایجاد درد، تورم و سفتی در مفاصل همراه است.
چه بیماری هایی زمینه ایجاد بیماری رماتیسم در بدن هستند؟
بیماری هایی هستند که می توانند زمینه ای برای ایجاد بیماری روماتیسم در بدن فرد باشند از جمله:
- ابتلا به بیماری ایدز
- ابتلا به بیماری هپاتیت
- ابتلا به بیماری آنفولانزا
- ابتلا به عفونت های ویروسی و انگلی
- ابتلا به بیماری های حاد کلیوی و کبدی
- داشتن سابقه خانوادگی و یا ژنتیک در ابتلا یافتن به بیماری روماتیسم
عواملی که ریسک ابتلا به بیماری روماتیسم مفصلی را بالا می برند
عواملی که موجب بالا رفتن احتمال ابتلا به بیماری رماتیسم مفصلی میشود عبارتند از:
- سن که هر چه بالا تر رود احتمال ابتلا نیز بالا می رود.
- جنسیت که در زنان بیشتر از مردان دیده میشود.
- ژنتیک و ژن به صورتی که در صورت ابتلا اعضای درجه یک خانواده احتمال ابتلای فرد نیز وجود دارد.
- سیگار کشیدن و مصرف دخانیات
- استفاده زیاد از حد از گوشت قرمز
- استفاده زیاد از حد از قهوه
- داشتن رژیم غذایی ناسالم
آزمایش فاکتور روماتوئید و یا RF
از طریق آزمایش فاکتور روماتوئید و آزمایش روماتیسم مقدار RF موجود در داخل خون را اندازه گیری می کنند.
فاکتور روماتوئید به پروتئین هایی می گویند که تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن هستند.
کار سیستم ایمنی بدن حمله کردن به باکتری ها و میکروب های موجود در بدن است، اما فاکتورهای روماتوئید به صورت اشتباه به مفصل ها، غدد سالم و سلول های طبیعی بدن حمله کرده و آنها را از بین می برند.
با بررسی کردن RF می توان عملکرد سیستم ایمنی بدن و وجود بیماری های التهابی را تشخیص داد.
بالا بودن میزان فاکتور روماتوئید و یا RF نشان دهنده بیماری آرتریت روماتوئید و بیماری سندروم شوگرن می باشد اما مثبت بودن تست همیشه نشان دهنده ابتلا به این بیماری ها نیست گاهی اوقات افراد مسن دارای مقدار بسیار کمی از RF هستند.
به طور کلی آزمایش RF را برای تشخیص دادن بیماری های خود ایمنی به کار می برند.
دلیل تجویز آزمایش فاکتور روماتوئید و یا RF
پزشکان معمولا این آزمایش را برای تشخیص بیماری آرتریت روماتوئید و دیگر اختلالات خود ایمنی به کار می برند.
با استفاده از این آزمایش می توان میزان شدید روماتیسم مفصلی را درک کرد و تاثیر آن روی اندام ها را بررسی کرد.
این را هم باید بگوییم که پزشکان برای تشخیص دادن در کنار این آزمایشات دیگر آزمایشات را نیز به کار می گیرند.
آزمایش RF titer
قرار گرفتن عبارت titer در کنار آزمایش RF برای سنجش کمی این تست است.
این تست نتایج دقیق تری نسبت به تست کیفی ارائه می دهد، از این رو در ابتدا پزشکان از تست کیفی استفاده کرده و اگر لازم بدانند نوع کمی آن را برای بیمار تجویز می کنند.
شرایط انجام آزمایش فاکتور روماتوئید و یا RF
این آزمایش جزو آزمایش خون ناشتا نیست ولی چنان چه بیمار از داروی خاصی استفاده می کند باید حتما به پزشک خود اطلاع دهد تا در صورت نیاز پیش از انجام آزمایش از آن استفاده نکند.
این آزمایش را با نمونه گیری و گرفتن آزمایش خون انجام می دهند و ممکن است در مخل نمونه گیری برای چند روز کبودی وجود داشته باشد.
در حین انجام آزمایش چه رخ می دهد؟
ممکن است انجام خونگیری با کمی درد همراه باشد و یا در محل وارد شدن سوزن احساس سوزش داشته باشید.
گاهی اوقات در آن زمان ضربان قلب قوی می شود و امکان کبودی در محل خونگیری نیز وجود دارد.
تفسیر نتیجه آزمایش RF
نتایج به دست آمده از آزمایش فاکتور روماتوئید به دو صورت زیر نشان داده میشود:
- مقدار نرمال این آزمایش کمتر از ۱۵ IU/mL است.
- تیتر نرمال این آزمایش کمتر از ۱ تا ۸۰ است که به صورت ۱:۸۰ نشان داده میشود.
این مقادیر در آزمایشگاه ها با یکدیگر متفاوت است.
این آزمایش به تنهایی نشانه ابتلا به بیماری نیست و پزشک در کنار آن از دیگر آزمایشات و علائم موجود استفاده می کند.
چنان چه نتیجه به دست آمده از آزمایش منفی باشد یعنی میزان RF در خون کم است و یا اصلا دیده نشده است اما با این آزمایش به تنهایی نمی توان ابتلا به روماتیسم مفصلی و دیگر بیماری ها را رد کرد و برای تشخیص بهتر پزشک دیگر آزمایشات را در کنار آن به کار می گیرد.
در صورتی که نتیجه حاصل از آزمایش غیر طبیعی و مثبت باشد یعنی میزان بالایی از RF در خون مشاهده شده است.
افرادی که به سندروم شوگرن و یا بیماری آرتریت روماتوئید مبتلا هستند نتیجه آزمایش RF آنها مثبت است.
بالا بودن RF را نمی توان نشانه ابتلا به بیماری سندروم شوگرن و آرتریت روماتوئید دانست و باید در کنار آن دیگر آزمایشات نیز جهت تشخیص به کار گرفته شود از جمله آزمایش آنتی بادی ضد CCP و یا آزمایش آنتی بادی پپتید سیترولین دار ضد حلقوی.
در چه شرایطی باید آزمایش RF را انجام داد؟
چنان چه شخص بیمار علائم زیر را داشته باشد باید این آزمایش را انجام دهد:
- وجود درد در قسمت مفصل ها
- داشتن تب
- وجود سفتی و تورم در مفصل ها
- داشتن احساس گرما در مفصل ها
- نداشتن اشتها
- وجود خشکی در دهان و چشم فرد
- داشتن توده هایی سفت در زیر پوست
- داشتن کم خونی
- ابتلا به بیماری ها و اختلالات زیر نیز موجب بالا رفتن RF میشود:
- ابتلا به سندروم شوگرن
- ابتلا به اسکلرودرمی
- ابتلا به لوپوس
- ابتلا به آرتریت ایدیوپاتیک
- ابتلا به عفونت های مزمن بیماری هپاتیتC
- ابتلا به عفونت های مزمن بیماری سل
- ابتلا به عفونت های مزمن بیماری اندوکاردیت
- ابتلا به سرطان از جمله سرطان خون
چه عواملی بر نتیجه آزمایش فاکتور روماتوئید و یا RF اثر می گذارد؟
بعضی عوامل ممکن است نتیجه آزمایش RF را تحت تاثیر قرار داده از جمله:
- افراد مسن ممکن است دارای نتیجه تست مثبت به صورت کاذب باشند.
- وجود تخریب در گلبول های قرمز خون و یا همولیز موجب ایجاد نتیجه مثبت کاذب می گردد.
- داشتن پروتئین Cryoglobulin در سرم فرد ممکن است باعث ایجاد نتیجه مثبت کاذب شود.
تست های مرتبط با آزمایش RF
در کنار آزمایش فاکتور روماتوئید تست های زیر را هم به کار می برند:
- انجام آزمایش RBC برای بررسی وضعیت گلبول قرمز خون
- انجام تست CRP برای بررسی عفونت در بدن
- انجام تست CCP برای بررسی بیماری آرتریت روماتوئید
- انجام تست CBC برای شمارش سلول های خونی
