یکی از مهمترین موادی که در بدن انسان ها تا حد مشخص و محدودی کاربرد فراوان دارد و برای سلامتی مناسب است انواع لیپید هایی هستند که در سراسر بدن حضور دارند.

اما معمولا سطح مناسب و متعادلی از چربی در خون وجود دارد که اگر این تعادل برهم بخورد فرد با عارضه ای به نام چربی خون مواجه میشود.

به طور کلی دو گروه از انواع چربی به نام کلسترول و تری گلیسیرید در خون وجود دارد که به واسطه مواد خوراکی که همه روزه استفاده می کنید وارد بدن خواهند شد.

لازم است بدانید که تری گلیسیرید باید همیشه در حد نرمال و یا پایین تر از سطح تعیین شده باشد.

این چربی مربوط به غذاهای پرکالری است که از طریق مواد خوراکی به بدن وارد شده و می‌ تواند به صورت چربی های ذخیره ای در عروق قرار بگیرد.

اما اگر تری گلیسیرید از حد نرمال بالاتر باشد وضعیت سلامت شخص به خطر افتاده و می‌ تواند عوارضی مانند چربی خون را به همراه آورد.

اما نوع دیگری از چربی در بدن وجود دارد که در خون حل نمیشود و به آن کلسترول می گویند که به صورت طبیعی در تمامی ارگان ها و و اندام های حیاتی وجود خواهد داشت.

کلسترول خوب و بد دارد و نوع بد آن خطرات زیادی به همراه داشته اما نوع خوب باید در مقادیر مناسب در بدن وجود داشته باشد تا مانع از مشکلات قلبی شده و در صورت بروز به هرگونه آسیب در عروق مختلف سبب پیشگیری از شدت گرفتن آن شده و می تواند به ترمیم رگ ها کمک زیادی کند.

همین امر سبب میشود تا سلامت افراد با خطرات جدی مواجه نشود.

اما باید بدانید که امروزه متخصصان به واسطه انجام نوعی آزمایش تمامی موارد ذکر شده را به طور دقیق بررسی کرده و تشخیص می دهند که وضعیت شخص در چه حدی می باشد.

با این شرایط می‌ توانید در صورت بروز هر کدام از موارد ذکر شده درمان را آغاز کرده تا مشکلات جدی برای فرد بروز پیدا نکند.

در ادامه این مقاله با اهمیت انجام آزمایش چربی خون آشنا خواهید شد و برای شما توضیح می دهیم که چه عواملی می تواند خطر ابتلا به چربی خون را افزایش داده و چه نوع آزمایشاتی برای کنترل این آسیب مناسب است.

هرچند که روش‌ های کاربردی و تخصصی از جمله دارو درمانی و اصلاح رژیم غذایی را به شما آموزش خواهیم داد تا بتوانید همواره از سلامت خود محافظت نمایید.

انواع تست هایی که برای سنجش چربی خون انجام میشود؟

متخصصان و پزشکان بر این باور که اگر میزان چربی خون افزایش پیدا کند خطر ابتلا به بیماری‌ های قلبی بیشتر شده و سکته های قلبی و مغزی برای افراد در سنین مختلف اتفاق می‌ افتد.

متخصصان اگر احساس کنند که سلامت شخص با مشکل مواجه شده است و مربوط به میزان کلسترول بسیار زیاد است آزمایش چربی خون را تجویز کرده تا بتوانند فرد را از وضعیت خود آگاه نمایند.

در انجام این تست چند فاکتور اساسی مانند کلسترول و تری گلیسیرید را بررسی می نمایند، به طور کلی تست چربی خون با چندین روش انجام شده تا متخصصان بتوانند چند فاکتور اصلی را به طور دقیق مشاهده نمایند.

در آزمایش چربی خون کلسترول کلی بدن اندازه گیری خواهد شد که قطعاً شامل کلسترول مثبت یا اچ دی ال و کلسترول منفی ال دی ال خواهد بود.

اگر کسترول منفی سطح بدن زیاد باشد به عروق خونی و شریان های اصلی نفوذ کرده و باعث مسدود شدن آنها خواهد شد و نهایتاً بیماری های قلبی اتفاق می‌ افتد.

اما قطعا کلسترول اچ دی ال و خوب به سلامت بدن کمک کرده و برای ترمیم بافت های آسیب دیده و عروق مختلف استفاده میشود.

اما باید بدانید که تری گلیسیرید نوعی چربی است که طریق مواد غذایی وارد خون میشود به همین دلیل است که پس از مصرف غذاهای پرچرب و پرکالری احساس ناخوشایندی برای شما اتفاق افتاده و روند هضم آن دیرتر انجام میشود.

اگر تری گلیسیرید در آزمایش بررسی شود و حجم آن زیاد باشد سبب بروز بیماری های قلبی عروقی و نهایتا التهابات داخلی به ویژه مشکلات مربوط به پانکراس خواهد شد.

در چه سنی و با چه فاصله ی زمانی باید آزمایش چربی خون را انجام داد؟

مردان بالای 45 سال و زنان بالای 55 سال در صورت عدم وجود عوامل خطر، انجام آزمایش چربی خون هر 4 تا 6 سال ضروری است.

آزمایش چربی خون در کودکان، نوجوانان و جوانان یک بار در سنین 9 تا 11 سالگی و بار دیگر در سنین 17 تا 21 سالگی انجام می شود.

کودکان زیر 2 سال نیازی به آزمایش چربی خون ندارند.

اگر کودک سابقه خانوادگی بیماری زودرس عروق کرونر یا سابقه شخصی چاقی یا دیابت داشته باشد، ممکن است آزمایش چربی خون زودهنگام یا مکرر انجام شود.

در صورت وجود عوامل خطر و یا برای نظارت بر اثربخشی درمان، برای پایش چربی خون، لازم است آزمایش چربی خون در فواصل منظم و با توجه به نتایج آزمایشات قبلی تکرار شود.

چرا انجام آزمایش چربی خون اهمیت دارد؟

زمانی که به پزشکان و متخصصان مراجعه می‌ کنید انجام آزمایشات تکمیلی را برای شما تجویز خواهند کرد و معتقدند که با یک آزمایش کلی و آزمایش چکاپ کامل می توانید از سیستم داخلی بدن مطلع شده و هر گونه عوارض احتمالی را شناسایی خواهند کرد.

در اکثر مواقع بروز بیماری های قلبی و عروقی و بروز سکته ها و گرفتگی های عروقی مربوط به مصرف بیش از حد چربی و تجمع چربی های مضر در بدن خواهد بود.

به همین دلیل است که آزمایش چربی خون برای تمامی افراد تجویز شده تا متخصصان از وضعیت داخلی آنها مطلع شوند.

با گذر از ۴۰ سالگی اهمیت آزمایش چربی خون دو چندان شده و اگر پزشک انجام چنین فرآیندی را به شما توصیه می‌ کند حتماً باید در شرایط مناسب آن را انجام دهید.

مسئله این است که آزمایش چربی خون چرا اهمیت دارد، به این دلیل است که پزشکان تنها راه اطلاع از وضعیت عروقی و قلبی افراد را انجام آزمایش چربی خون می دانند.

زیرا می‌ توانند با دقت بسیار زیاد و بدون خطا میزان کلسترول و تری گلیسیرید و دیگر فاکتورهای بدن را اندازه گیری کرده و متوجه خواهند شد که آیا سلامت شخص با خطر مواجه است یا خیر.

اگر شما هم به دلایل مخالف در معرض مشکلات قلبی قرار دارید و وزنتان بالا بوده و مستعد بیماری چربی خون می باشید بهتر است هرچه سریع‌ تر اقدامات لازم را برای چکاپ های اولیه انجام دهید.

این آزمایش از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و می‌ تواند خیلی آسان و سریع شما را از وضعیت سلامتیتان مطلع نمایند.

پزشکان نمی توانند از روی شواهد و یا گفته های بیمار تشخیص دهند که فرد با چربی خون مواجه است یا خیر.

اما با انجام آزمایش چربی خون می توانند تشخیص قطعی خود را با اطمینان اعلام کنند.

با این حال انجام آزمایش چربی خون اهمیت پیدا کرده و با انجام آن و دریافت نتیجه درست پزشک متوجه خواهد شد که فرد در چه وضعیتی قرار دارد.

قطعا وجود بیش از حد کلسترول بد در خون می تواند خطرات و عوارض زیادی به همراه داشته باشد و اگر آزمایش چربی خون در فاصله زمانی درست و اصولی انجام شود هرگز خطراتی جدی سلامت شخصی را تهدید نکرده و مشکلی نگران کننده را به همراه نخواهد داشت.

اگر بیماری های خاص در موارد اولیه شناسایی شوند به راحتی قابل کنترل و درمان می باشند.

چه زمانی آزمایش چربی تجویز می‌شود؟

پزشکان از سطح کلسترول خون برای ارزیابی سلامت قلب و عروق و همچنین نظارت بر سایر اختلالات مرتبط استفاده می کنند.

از دلایلی که پزشکان آزمایش چربی را تجویز می کنند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• به عنوان یک آزمایش روتین و چکاپ دوره ای برای اندازه گیری سطح کلسترول خون
• برای ارزیابی مجدد سطح کلسترول خون در صورتی که سطح کلسترول خون در آزمایش قبلی بالاتر از حد طبیعی بود.
• برای ارزیابی اثربخشی داروهای تجویز شده، به عنوان مثال، داروهای کلسترول خون
• برای تشخیص سایر بیماری های مرتبط با کلسترول بالا مانند بیماری های کبدی که برای اطمینان بیشتر انجام آزمایش کبد

نحوه آمادگی برای انجام آزمایش چربی خون

آزمایش چربی خون، که شامل کلسترول تام، لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)، لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) و سطوح تری گلیسیرید است، به برخی مراحل اولیه برای اطمینان از نتایج دقیق نیاز دارد.

آزمایش چربی از انواع آزمایش خون ناشتا می باشد.

یکی از توصیه های اصلی ناشتایی است. برای این آزمایش افراد باید این نکته را بدانند که 9 تا 12 ساعت قبل از انجام آزمایش چربی، ناشتا باشند و چیزی به جز آب نخورند.

این عمل برای جلوگیری از تاثیر غذا بر سطح چربی خون انجام می شود.

با این حال، در برخی موارد خاص، پزشک ممکن است تشخیص دهد که روزه گرفتن ضروری نیست.

داروهایی که مصرف می کنید می توانند بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارند.

به همین دلیل، باید فهرستی از تمام داروها، مکمل ها و ویتامین هایی که مصرف می کنید به پزشک خود ارائه دهید.

اگر داروهایی مانند استاتین ها یا قرص های کاهش چربی مصرف می کنید، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که مصرف آنها را قبل از انجام آزمایش قطع یا ادامه دهید.

همچنین، شما باید حداقل 24 ساعت قبل از آزمایش از نوشیدن الکل خودداری کنید، زیرا الکل می تواند سطح تری گلیسیرید را افزایش دهد.

فعالیت بدنی سنگین یا استرس نیز می تواند بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارد. توصیه می شود حداقل یک روز قبل از انجام آزمایش از ورزش های شدید و موقعیت های استرس زا خودداری کنید.

همچنین لباس راحت و مناسب بپوشید تا در هنگام خون گیری احساس ناراحتی نکنید.

اگر دستورات خاصی از پزشک دریافت کرده اید، حتما آنها را رعایت کنید تا نتیجه آزمایش دقیق باشد و سلامت شما به درستی ارزیابی شود.

علائم چربی خون بالا

• سرگیجه
• وزوز گوش
• پف کردن صورت
• افزایش تعریق بدن
• خشکی و تلخی دهان
• احساس خواب آلودگی
• احساس سنگینی و خستگی زیاد
• احساس سوزش کف پا به ویژه شب هنگام
• تپش قلب پس از مصرف مواد غذایی حاوی چربی زیاد

در آزمایش چربی خون چه چیزی اندازه گیری می شود؟

متخصصان و پزشکان اغلب انجام آزمایش چربی خون را برای افراد تجویز می کنند اما سوالی که برای افراد مختلف به وجود می‌ آید این است که در این آزمایش چه فاکتورهایی بررسی و اندازه گیری میشود.

بخش از بدن انسان از درصد لیپی تشکیل شده و اگر این درصد از حد متعادل بیشتر شود سبب تجمع چربی در خون شده و سبب بروز آسیب ها و بیماری های مختلف میشود.

اگر شما آزمایش چربی خون را انجام دهید چندین فاکتور اصلی در بدن شما مورد بررسی قرار می‌ گیرد که از مهم‌ ترین البته خطرناک ترین آنها می‌ توان به تری گلیسیرید اشاره کرد که به هیچ عنوان در خونه حل نشده و دائما در عروق جریان پیدا می‌ کند.

اگر این چربی به طور مداوم از رگ های اصلی شما عبور کند سبب گرفتگی و نهایتاً بروز بیماری‌ های قلبی میشود.

در این آزمایش میزان تری گلیسیرید اندازه گیری میشود و پزشک تشخیص می دهد که آیا شخص در وضعیت نرمال قرار دارد یا خیر.

نکته مهمتر این است که بعد از اندازه گیری تری گلیسیرید که همه ما کم و بیش با آن آشنایی داریم در این آزمایش کاربردی کلسترول نیز بررسی خواهد شد، کلسترول به سه دسته کلسترول خوب، کلسترول بد و کلسترول طبیعی تقسیم می شود.

هر کدام از این موارد ذکر شده در بدن وظیفه خاصی داشته و باید در مقدار مشخصی در خون وجود داشته باشند.

کلسترول بد همان طور که از اسمش پیداست ممکن است در سایر شریان ها و عروق رسوب کرده و باعث ایجاد گرفتگی های خطرناک میشود.

همچنین کلسترول طبیعی در حد معمول در خون وجود داشته و مقدار آن بسیار محدود و ناچیز است.

اما اگر در آزمایش ناشتا بالا بودن کلسترول طبیعی مشاهده شد باید بدانید که این چربی سبب بروز اختلال در عملکرد متابولیسم و سوخت و ساز بدن خواهد شد و سبب میشود تا چربی ها بیش از پیش و به سرعت بالاتر در بدن تجمع پیدا کنند.

نوع دیگری از انواع کلسترول در آزمایش خون اندازه‌ گیری میشود که کلسترول خوب نام دارد که به سلامت بدن کمک کرده و وجود آن تا حد مناسبی الزامی و ضروری می باشد.

این نوع چربی به ترمیم عروق آسیب دیده کمک کرده و سبب افزایش انعطاف پذیری آنها خواهد شد.

آزمایش چربی خون بهترین روش برای اندازه گیری موارد ذکر شده می باشد و هیچ راهی مطمئن تر از این آزمایش وجود ندارد.

عوامل تاثیرگذار بر سطح چربی خون

سطح چربی خون تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد که می‌ توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر سلامت فرد تأثیر بگذارند.

یکی از مهم‌ ترین عوامل، رژیم غذایی است.

مصرف زیاد چربی‌ های اشباع شده و ترانس، که در غذاهای فرآوری‌ شده، فست‌ فود ها و محصولات لبنی پرچرب یافت می‌ شوند، می‌ تواند موجب افزایش سطح کلسترول LDL (چربی بد) شود و در عوض کاهش سطح HDL (چربی خوب) را به دنبال داشته باشد.

ورزش نیز یکی از عوامل کلیدی در کنترل سطح چربی خون است.

فعالیت بدنی منظم، به ویژه تمرینات هوازی مانند پیاده‌روی، دویدن یا شنا، می‌ تواند به کاهش سطح کلسترول LDL و افزایش HDL کمک کند.

وراثت نیز نقش مهمی در سطح چربی خون دارد.

افرادی که سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی یا سطح بالای کلسترول دارند، ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به این مشکلات باشند.

استرس یکی دیگر از عوامل مؤثر است.

استرس مزمن می‌ تواند باعث افزایش تولید هورمون‌ های استرس مانند کورتیزول شود که به نوبه خود ممکن است به افزایش سطح چربی خون منجر شود.

همچنین، سن و جنسیت نیز تأثیرگذار هستند.

به طور معمول، با افزایش سن، سطح چربی خون نیز افزایش می‌ یابد، و زنان معمولاً تا سن یائسگی به طور طبیعی سطح چربی خون کمتری دارند.

در نهایت، بیماری‌ ها و داروها نیز می‌ توانند بر سطح چربی خون تأثیر بگذارند، به ویژه بیماری‌ هایی مانند دیابت و فشار خون بالا.

عوامل خطرناک چربی خون بالا چیست؟

متخصصان و پزشکان بر این باورند که از عوامل مهم بروز چربی خون می توان به چند نکته ساده اما اساسی و کلیدی اشاره کرد، یکی از مسائلی که به هیچ عنوان قابل کنترل نمی باشد مسئله وراثت است.

اگر به طور ژنتیکی اختلالات چربی خون را در خانواده نزدیک داشته باشید ممکن است به احتمال بسیار زیاد در معرض این آسیب قرار بگیرید.

از دیگر عوامل بسیار موثر بر بروز چربی خون می توان به رژیم غذایی ناسالم اشاره کرد.

اگر به طور پیوسته از غذاهایی که میزان چربی زیاد دارند و یا فست فودی هستند استفاده می کنید اطمینان داشته باشید که در آینده نچندان دور چربی خون شما افزایش پیدا کرده و با مشکلات قلبی و عروقی مواجه خواهید شد.

به همین دلیل متخصصان توصیه می‌ کنند که همواره رژیم غذایی کم چربی داشته باشید و از مواد خوراکی سالم و کاربردی استفاده کنید.

در کنار تمامی این عوامل کم تحرکی و تنبلی بسیار زیاد عاملی برای بروز قطعی چربی خون خواهد بود.

بهتر است که هنگام غذا خوردن در حد متعادل از مواد غذایی سالم استفاده کنید و به هیچ عنوان بعد از صرف غذا دراز نکشید و اجازه دهید که مدتی نشسته یا ایستاده با تحرک کم از زمان صرف غذا بگذرد.

اگر به سلامت خود اهمیت ندهید ممکن است اختلالات و مشکلاتی پنهان و خاموش مانند کم کاری تیروئید برای شما اتفاق بیفتد.

همین امر نشات گرفته از چربی خون و قند خون بالا بوده که به مرور بر روی هم تاثیر گذاشته و عاملی برای پیدایش یکدیگر هستند.

به همین دلیل انجام ازمایش تیرویید نیز به شما پیشنهاد میشود تا از سلامت عملکرد ان مطمعن شوید.

متخصصان چربی خون را از بیماری‌ های خطرناک دانسته که بدون علامت و نشانه می‌ تواند اختلالات زیادی را در بدن شما اعمال کند و در صورت عدم آگاهی از این آسیب قطعاً به صورت غافلگیرانه با سکته های مغزی و قلبی مواجه شده و ممکن است سلامت شما به طور جدی با خطرات جبران ناپذیری مواجه شود.

انواع چربی‌ ها در خون

چربی‌ها در خون به انواع مختلفی تقسیم می‌ شوند که هرکدام نقش خاصی در بدن ایفا می‌ کنند.

مهم‌ ترین انواع چربی‌ ها شامل کلسترول LDL، کلسترول HDL، تری گلیسیریدها و کلسترول کل هستند.

کلسترول LDL (چربی بد):

LDL یا چربی بد نوعی چربی است که در دیواره عروق جمع می‌ شود و باعث ایجاد پلاک‌ هایی در آن‌ ها می‌ شود.

این پلاک‌ ها می‌ توانند باعث سخت شدن و تنگ شدن عروق، افزایش خطر بیماری‌ های قلبی و سکته مغزی شوند.

بنابراین، کاهش سطح LDL یکی از اهداف اصلی در پیشگیری از بیماری‌ های قلبی است.

کلسترول HDL (چربی خوب):

HDL یا  چربی خوب برخلاف LDL، به کاهش میزان کلسترول بد در خون کمک می‌ کند.

این نوع چربی به حذف کلسترول اضافی از عروق کمک کرده و آن را به کبد برای دفع منتقل می‌ کند.

سطح بالای HDL می‌ تواند خطر بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.

تری گلیسیرید ها:

تری گلیسیریدها نوع دیگری از چربی‌ ها هستند که در خون موجودند.

آن‌ها انرژی ذخیره‌ ای بدن را تأمین می‌ کنند.

افزایش سطح تری گلیسیرید ها به ویژه در افراد مبتلا به دیابت و چاقی می‌ تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.

کلسترول کل:

کلسترول کل ترکیبی از کلسترول LDL و HDL است.

این مقدار می‌ تواند نشان‌دهنده وضعیت کلی چربی خون فرد باشد.

در نهایت، حفظ تعادل مناسب بین انواع مختلف چربی‌ ها در خون برای حفظ سلامت قلب و عروق ضروری است.

آیا لازم است قبل از آزمایش خون ناشتا بود؟

یکی از مهمترین سوالاتی که پیش از انجام آزمایش های خون و آزمایش های ادرار مطرح میشود این است که فرد باید برای انجام نمونه گیری چربی خون به صورت ناشتا به آزمایشگاه مراجعه کنند یا خیر.

متخصصان توصیه می‌ کنند که هنگام انجام آزمایش خون باید چند نکته را رعایت کنید.

در مرحله اول برای انجام آزمایش خون ناشتا باید به مراکز مربوطه مراجعه نمایید و ۸ الی ۱۲ ساعت به هیچ عنوان از مواد غذایی مختلف و مایعات طعم دار استفاده نکنید، در این دوره مصرف آب به تنهایی هیچ موردی نداشته و اختلالی در نتیجه آزمایش به وجود نمی‌ آورد.

برخی افراد تصور می کنند که مصرف خوراکی هایی مانند جویدن آدامس و انواع قرص ها و محصولات که طعم دهنده و یا خوشبو کننده هستند مشکلی نخواهد داشت.

اما این مسئله حائز اهمیت است و به هیچ عنوان نباید حتی از چنین خوراکی هایی در ۱۲ ساعت پیش از آزمایش استفاده کنید.

قبل از انجام آزمایش ناشتا بودن به اندازه ۱۲ ساعت کفایت نمی‌ کند بلکه حداقل یک روز قبل از آن باید رژیم غذایی مناسبی داشته باشید و بهتر است که آخرین وعده قبل از آزمایش که شام شب می باشد را کاملاً سبک و از مواد غذایی مناسب استفاده کنید.

نکته حائز اهمیت این است که برای آزمایش خون باید ناشتا باشید اما این زمان نباید بیش از ۱۶ ساعت ادامه پیدا کند زیرا می تواند نتیجه آزمایش را با اختلال مواجه کند.

در زمانی که ناشتا هستید می توانید از آب کاملا خالص استفاده کرده و ممنوعیت برای مسواک زدن وجود ندارد، مصرف هرگونه چای، قهوه، آبمیوه، جویدن آدامس و انجام حرکات ورزشی زیاد و البته استعمال دخانیات برای افراد ممنوع می باشد.

بهتر است که این شرایط آسان را به راحتی انجام داده تا روند آزمایش شما با کمترین میزان خطا طی شود و نتیجه مناسب به دست آید.

تفسیر نتایج آزمایش چربی خون

برخی افرار تصور می کنند که تفسیر آزمایش خون در خانه کار بسیار آسانی می باشد و نیاز به تخصص خاصی ندارد.

این باور کاملا اشتباه است این متخصصان هستند که می‌ توانند برگه آزمایش شما را به طور دقیق بررسی کرده و متوجه شوند که وضعیت سلامت شما چگونه می باشد.

شما می توانید با حداقل میزان اطلاعات برگه آزمایش چربی خون خود را مطالعه کرده و متوجه خواهید شد که در در بدن شما چه خبر است و میزان چربی خون در چه وضعیتی قرار دارد.

باید بدانید که هنگام تفسیر آزمایش چربی خون باید ابتدا با اصطلاحاتی که به صورت مختصر در مورد کلسترول ها و تری گلیسیرید ثبت میشود آشنا باشید و بدانید که اعداد و ارقام برای بانوان و آقایان با یکدیگر متفاوت است.

در هر صورت مقدار تقریبی و مطلوب چربی در بدن کمتر از ۱۰۰ میلی گرم می باشد اما معمولاً این مقدار برای بانوان ۵۰ میلی گرم نرمال بوده و برای آقایان ۴۰ میلی گرم در دسی لیتر مناسب خواهد بود.

بالاتر از حد مطلوب و بین ۱۰۰ تا ۱۲۹ میلی گرم فرد در مرز قرار دارد و باید تا مقدار طبیعی کاهش یابد.

میزان کلسترول خوب، تری گلیسیرید و کلسترول منفی هم برای هر شخص متفاوت است اما در برگه آزمایش شما چندین ستون وجود دارد.

عدد اول مربوط به میزان چربی خون شما بوده و ستون های بعدی مربوط به مقدار طبیعی، مرز و یا بالاتر از حد طبیعی خواهد بود، در هر صورت کلسترول باید کمتر از ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد و برای آقایان و بانوان ثابت است.

اما اگر عدد ۲۰۰ به بالا اعلام شود باید بدانید که این مقدار در حد مرز بوده و باید هرچه سریعتر کنترل شود.

اما اعدادی مانند ۲۴۰ میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر از آن نشان دهنده وجود کلسترول زیاد در خون شما بوده که قطعاً باید روش‌ های مناسب و دارو درمانی را آغاز کنید.

تری گلیسیرید نیز با همین شیوه بررسی میشود مقدار طبیعی از ۱۵۰ میلی گرم بالا تر نبود و بلکه باید کمتر باشد.

اگر عددی در حدود۱۵۰ تا ۱۹۹ برای تری گلیسیرید اعلام شود قطعا شخص در معرض بیماری قرار گرفته و از ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر بالاتر فرد کلسترول بسیار زیادی را در خون دارا می باشد که متخصصان می توانند با دارو درمانی اقدامات لازم را برای کنترل آن انجام دهند.

بخشی از آزمایش مربوط به کلسترول مثبت می باشد معمولاً این عدد در بیماران قلبی و یا افراد دیابتی کمتر از ۱۰۰ بوده و در حالت ایده آل باید کمتر از ۷۰ میلی‌گرم در دسی لیتر باشد اما اگر این عدد با ۱۳۰ نمایش داده شد بدانید که بدن در وضعیت خطرناکی قرار گرفته و در صورتی که این عدد ۱۶۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد فرد با خطر جدی مواجه شده است.

اگر بتوانید برگه آزمایش خود را تا حدودی مطالعه کنید پیش از مراجعه به پزشک تا حدی این مسئله برای شما روشن خواهد شد که وضعیت چربی خون در چه محدوده ای قرار دارد و می‌ توانید تا حد مناسبی از سلامت خود مراقبت کنید.

اما توصیه می شود که حتماً برگه آزمایش را به یک متخصص نشان دهید تا این افراد بتوانند با تفسیر درست از شرایط شما، روش های مناسب را برای کنترل و درمان چربی خون انجام دهند.

پنج تست رایج در آزمایش چربی خون چیست؟

• کلسترول تام: این سطح کلسترول شما است ترکیبی از LDL-C، VLDL-C و HDL-C.
• کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL): این یک نوع کلسترول است که به عنوان “کلسترول بد” شناخته می شود.
  می تواند در رگ های خونی شما رسوب کند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد.
• کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL): این نوعی از کلسترول است که معمولاً در مقادیر بسیار کم وقتی نمونه خون نمونه ناشتا است وجود دارد، زیرا بیشتر از غذایی است که تازه خورده اید.
  افزایش کلسترول کم چگال در نمونه خون شما ممکن است به علت متابولیسم غیر طبیعی چربی باشد.
• کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL): این نوع کلسترول است که به عنوان “کلسترول خوب” شناخته می شود.
  این به کاهش تجمع LDL در رگ های خونی شما کمک می کند.
• تری گلیسیرید: غذایی هایی که مصرف می کنیم همگی چربی آنها تری گلیسیرید می باشد.
  مقدار بیش از حد تری گلیسیرید در نمونه خون بیشتر در افراد با بیماری های قلبی عروقی و التهاب پانکراس دیده می شود.
  در حالی که اینها اندازه‌گیری‌های اولیه در پانل لیپیدی استاندارد هستند، برخی از نسخه‌های آزمایش ممکن است شامل اندازه‌گیری‌های دیگری نیز باشند.

غیر نرمال بودن نتیجه تست چربی خون به چه معناست؟

بیشتر مردم از چربی خون بالا رنج می برند، زیرا رژیم غذایی اشتباهی از جمله غذاهای پرچرب دارند.

برخی از افراد نیز به دلیل یک اختلال ژنتیکی، سطح چربی بالایی دارند.

هیپرلیپیدمی ممکن است ناشی از شرایط پزشکی مانند دیابت، کم کاری تیروئید، اعتیاد به الکل، بیماری کلیوی، بیماری کبد و استرس باشد.

اگر به هر دلیلی علائم چربی خون را دارید، لازم است این آزمایشات را به صورت دوره ای تکرار کنید و تحت نظر پزشک باشید تا دچار عوارض چربی خون بالا مانند سکته قلبی نشوید.

نتایج نرمال آزمایش چربی خون به چه صورت است؟

سطح بهینه برای آزمایش چربی خون (به صورت میلی گرم در دسی لیتر خون میلی گرم در دسی لیتر) برای هر یک از چهار آزمایش استاندارد در یک پانل لیپیدی به شرح زیر است:

• کلسترول کل: زیر 200 میلی گرم در دسی لیتر.
• کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL): بالای 60 میلی گرم در دسی لیتر.
• کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL): زیر 10 میلی گرم در دسی لیتر (برای کسانی که می توانند: زیر 70 میلی گرم در دسی لیتر).
• تری گلیسیرید: کمتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر.

آیا بالا بودن چربی خون، نشانه ای دارد؟

سطوح بالای چربی در خون علائم خاصی ندارد، اما می تواند خطر ابتلا به بیماری هایی را افزایش دهد که علائمی از جمله آنژین (درد قفسه سینه ناشی از بیماری قلبی)، فشار خون بالا، سکته مغزی و سایر بیماری های گردش خون دارند.

بدون انجام آزمایش خون، تا زمانی که دچار حمله قلبی یا سکته نشوید، هرگز متوجه سطح بالای چربی در خون خود نخواهید شد.

برخی از افراد با سطح چربی خون بالا بر روی پوست خود برجستگی های زرد و چرب به نام گزانتوما ایجاد می کنند.

افرادی که اضافه وزن دارند و یا به دیابت دچارند نیز کلسترول بالایی دارند.

در صورت بالا بودن چربی خون چه راه های درمانی وجود دارد؟

اگر پس از انجام آزمایش چربی خون متوجه شدید که میزان چربی در حد متعادل نبوده و از حد نرمال بالاتر است.

متخصصان سعی می کنند روش های درمانی را آغاز کرده و شما را از خطر ابتلا به بیماری های جدی مانند سکته های مغزی و قلبی در امان نگه دارند.

اما همین روش های درمانی به دو دسته خانگی و دارویی تقسیم میشوند.

در این مطلب چند روش موثر برای کاهش چربی خون در اختیار شما قرار داده میشود تا بتوانید با اصلاح رژیم غذایی در کنار دارو درمانی نتیجه مناسب را بدست آورید.

انواع میوه‌ ها مانند گریپ فروت می تواند با سرعت بسیار زیاد چربی خون را به حد متعادل برساند.

همچنین مصرف برخی از خوراکی ها مانند پرتقال بر کاهش میزان کلسترول اثر گذار بوده و اگر انواع میوه های خشک، سبزیجات و دانه های روغنی را مصرف کنید به سلامتی شما کمک فراوانی خواهند کرد.

مصرف سیب، جو دوسر و سایر محصولات مشابه برای کاهش میزان کلسترول خون مناسب هستند.

حتما با فواید و خواص سیب آشنایی دارید و می دانید که با وجود فیبر بسیار زیادی که دارد سوخت و ساز بدن را افزایش داده و تاثیر بسیار خوبی بر کاهش میزان التهابات و کلسترول موجود در خون خواهد داشت.

همچنین از دیگر محصولات خوراکی موثر بر کاهش چربی بدن می توان به توت فرنگی، آواکادو، سیر و لیمو اشاره کرد.

البته از مصرف کلم بروکلی به هیچ عنوان غافل نشده و بدانید که گردو نیز با متعادل‌ سازی میزان کلسترول خون کمک کرده و می تواند از افزایش ناگهانی چربی بدن جلوگیری کند و برای درمان چربی خون مناسب خواهند بود.

شما می توانید همواره از این محصولات استفاده کرده تا عارضه‌ چربی خون را در مدت بسیار کوتاهی کنترل و درمان کنید.

نکته حائز اهمیت این است که چربی خون را در مواردی نمی توان با مصرف خوراکی های مختلف درمان کرد.

اما برخی از انواع دمنوش ها در کاهش میزان چربی خون موثر است.

اما در برخی از مواقع پزشکان نظر خود را اعلام کرده و معتقدند که در کنار اصلاح رژیم غذایی باید دارو درمانی انجام شود.

برای افرادی که میزان چربی خون بالا را تجربه می‌ کنند دارو درمانی الزامی بوده و عاملی برای حفظ سلامت آنها و پیشگیری از آسیب‌ های جدی تر می باشد.

اگر طبق نظر متخصصان داروهای خود را مصرف کنید می توانید با اصلاح رژیم غذایی و مصرف غذاهای سالم از سلامت خود محافظت کرده و روند کنترل چربی خون را سرعت ببخشید.

رژیم غذای برای کاهش چربی خون

برای کاهش چربی خون و حفظ سلامت قلب، پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و سالم ضروری است.

یکی از اولین قدم ها کاهش مصرف چربی های اشباع و ترانس است.

این نوع چربی ها در غذاهای فرآوری شده، فست فودها، گوشت های چرب، کره و لبنیات پرچرب یافت می شوند و می توانند سطح کلسترول بد (LDL) را افزایش دهند.

به جای این چربی ها، استفاده از منابع چربی سالم مانند روغن زیتون، آووکادو، آجیل و ماهی های چرب مانند سالمون و تن توصیه می شود.

این غذاها حاوی اسیدهای چرب امگا 3 هستند که به کاهش التهاب و تری گلیسیرید خون کمک می کنند.

مصرف غذاهای حاوی فیبر بالا نیز بسیار مفید است.

فیبر محلول که در غذاهایی مانند جو، لوبیا، سیب، گلابی و سبزیجات یافت می‌شود، می‌تواند به کلسترول در روده متصل شده و جذب آن را کند کند.

همچنین غلات کامل و سبزیجات برگ سبز به دلیل داشتن فیبر نامحلول به بهبود سلامت گوارش و مدیریت وزن کمک می کنند که خود عامل موثری در کاهش چربی خون است.

همچنین کاهش مصرف قندها و کربوهیدرات های تصفیه شده مانند نان سفید، شیرینی ها و نوشیدنی های شیرین بسیار مهم است.

این غذاها می توانند تری گلیسیرید خون را افزایش دهند.

به جای آنها کربوهیدرات های پیچیده مانند برنج قهوه ای، کینوآ و سیب زمینی شیرین توصیه می شود.

همچنین استفاده از میوه ها به عنوان میان وعده به جای شیرینی ها می تواند نیاز بدن به شیرینی را برطرف کرده و در عین حال چربی خون را کنترل کند.

نوشیدن آب کافی و محدود کردن مصرف نمک نیز برای بهبود سلامت کلی و کاهش خطر بیماری قلبی ضروری است.

یک رژیم غذایی متعادل باید با یک سبک زندگی سالم از جمله فعالیت بدنی منظم و پرهیز از سیگار و الکل ترکیب شود تا موثرتر باشد.

همچنین توصیه می شود برای طراحی رژیم غذایی متناسب با شرایط خاص فرد با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

از چه دارویی برای کاهش چربی خون استفاده میشود؟

اگر پزشک طی بررسی نتیجه آزمایش خون تشخیص دهد که فرد جهت کنترل چربی خون نیاز به دارو درمانی دارد.

چندین قرص برای آن تجویز نموده تا بتواند وضعیت چربی خون را به هم تعادل برساند.

با این روش متخصصان از بروز بیماری های قلبی جلوگیری کرده و مانع مسدود شدن و پارگی عروق و مویرگ ها خواهند شد.

این که پزشکان از چه نوع داروهایی برای کاهش چربی خون استفاده کنند بستگی به میزان چربی خون افراد خواهد داشت.

لازم است بدانید که به هیچ عنوان نباید از داروی افرادی که دارای چربی خون هستند برای خود استفاده کنید زیرا ممکن است کم و یا زیاد بودن دوز آنها آسیب های جبران ناپذیری را بر سلامت شما اعمال کند.

چند مورد از داروهای چربی خون را برای شما بازگو خواهیم کرد تا متوجه شوید کدام داروها می‌ توانند عملکرد مناسبی را بر سلامت جسمانی شما داشته باشد.

استاتین ها معمولا نوعی داروهایی هستند که به کاهش کلسترول منفی کمک زیادی می‌ کنند.

این داروها نهایتاً منجر به کاهش تری گلیسیرید شده و کلسترول خوب را به آرامی افزایش خواهند داد.

استاتین ها انواع زیادی دارند که از جمله کاربرد ترین آنها می توان به کلسیم رزوواستاتین، آتورواستاتین، فلوواستاتین، پراواستاتین و غیره اشاره کرد که برای کاهش میزان چربی خون استفاده خواهند شد.

این داروها هر کدام با دوز شخص برای افراد در نظر گرفته شده و باید در زمان بندی مشخص و از آنها استفاده کنید.

البته برخی از داروها مانند نیاسین برای افراد تجویز می‌ شود و می‌ تواند میزان چربی خون را نیز کاهش دهد این دارو ها توسط پزشک تجویز میشوند و اگر با دوز مشخص مصرف شوند عملکرد مناسبی را بر سلامت بدن مشاهده خواهید کرد.

چه افرادی باید داروی کاهنده چربی خون استفاده کنند؟

در اکثر مواقع افزایش چربی خون با علائم و نشانه هایی همراه است و بسیاری از افراد در صورت بروز هر کدام از آنها به پزشک مراجعه کرده و متخصصان می توانند آزمایش چربی خون را برای فرد تجویز کنند.

مسئله این است که چه کسانی باید از داروهای کاهنده چربی خون استفاده کنند.

افزایش چربی خون حالتی مانند گرفتگی شدید داشته و فرد میل به غذاهای مختلف نخواهند داشت و ممکن است سرگیجه های بسیار زیاد و یا درد و فشار را در کف سر تجربه کند.

پس از انجام آزمایش چربی خون اگر پزشک تشخیص دهد که چربی خون شما در وضعیت مرز و یا بالاتر از حد طبیعی قرار دارد باید داروهای کاهنده چربی خون استفاده کنید که از مهمترین آنها می توان به استاتین، داروهای کاهنده کلسترول و یا مواد گیرنده اسید صفراوی اشاره کرد.

اما دوز مصرفی و دوره درمان شما با دیگر افرار متفاوت است و بهتر است از داروهایی که پزشک برای شخص شما در نظر می‌ گیرد به درستی استفاده کرده و به هیچ عنوان وضعیت خود را با سایر افراد مقایسه نکنید.

راهکار تغذیه برای کاهش چربی خون

بسیاری از پزشکان و متخصصان بر این باورند که اگر در کنار دارو درمانی فرد بتواند رژیم غذایی خود را اصلاح کند از مشکلاتی مانند چربی خون در امان بوده و آسیب های جدی را متحمل نخواهند شد.

بهتر است که در مرحله اول رژیم غذایی خود را اصلاح کرده و انواع لبنیات کم چرب را در رژیم روزانه خود بگنجانید.

مصرف گوشت قرمز را کمی محدود تر کرده و در صورت نیاز آن را به طور کاملا پخته مصرف کنید.

از طرف دیگر غذاهای سرخ شده و انواع شیرینی برای این افراد مضر خواهد بود و بهتر است مصرف آنها را محدودتر کنید و به جای تمامی موارد ذکر شده و غذاهای چرب و نا سالم مصرف سبزیجات را بیشتر کنید.

انواع میوه ها و غلات کامل به سلامت شما کمک زیادی می‌ کنند پس بهتر است از غذاهای دریایی و انواع حبوبات همه روزه استفاده کنید و محصولاتی مانند شیر، ماست و پنیر را در رژیم غذایی خود به صورت مرتب بگنجانید.

بجای استفاده از روغن های ناسالم انواع روغن زیتون، ذرت، روغن کنجد و روغن های گیاهی دیگر را برای پخت و پز خود انتخاب کنید و به جای استفاده از نمک از انواع چاشنی های خوش طعم استفاده نمایید.

با رعایت نکات ذکر شده تاثیر چشمگیری در کوتاه مدت بر سلامت خود مشاهده خواهید کرد، هر چند که در کنار راهکارها و اصول تغذیه ای درست انجام فعالیت های ورزشی مناسب و داشتن تناسب اندام به کاهش چربی خون کمک فراوانی خواهد کرد.

بهتر است که مصرف الکل و انواع دخانیات را محدود و حذف نمایید.

محصولاتی مانند انواع مغزها، دانه سویا، امگا و اسیدهای چرب سالم را به طور روزانه مصرف کنید.

یک فنجان چای سبز، انواع شکلات تلخ و فاقد شکر برای شما مناسب بوده و می‌ تواند بر سلامت شما تاثیر چشمگیری داشته باشد و روند کنترل چربی خون را سرعت بخشیده و اگر این وضعیت در حد مرز باشد سلامت شما بازگشته و چربی خون را در حد متعادل تجربه خواهید کرد.

هزینه آزمایش چربی خون

آزمایش چربی خون بخشی از آزمایش خون است و هزینه آزمایش خون در سال 1403 بین 400 تا 650 هزار تومان است.

اگر تنها چند فاکتور از این آزمون اندازه گیری شود، هزینه آن بسیار کاهش می یابد.

سوالات متداول

آیا باید قبل از آزمایش ناشتا باشیم؟

بله، معمولاً برای دقت بیشتر، 9 تا 12 ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید یا ننوشید، مگر آب. پزشک ممکن است در برخی موارد نیاز به ناشتا بودن را ضروری نداند.

چه چیزی باعث افزایش چربی خون می‌شود؟

رژیم غذایی ناسالم، کم‌تحرکی، ژنتیک، اضافه‌وزن، مصرف دخانیات، و برخی بیماری‌ها مانند دیابت و کم‌کاری تیروئید از عوامل موثر هستند.

مقادیر طبیعی چربی خون چه میزان است؟

• کلسترول کل: کمتر از 200 mg/dL
• LDL: کمتر از 100 mg/dL
• HDL: بالاتر از 60 mg/dL
• تری‌گلیسرید: کمتر از 150 mg/dL

اگر نتایج آزمایش غیرطبیعی باشد، چه باید کرد؟

پزشک ممکن است تغییرات در رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی، یا داروهایی مانند استاتین‌ها را برای کاهش چربی خون پیشنهاد دهد.